2015 оны бараа, ажил үйлчилгээ худалдан авалтын гэрээнд Hardship нөхцөлийг тусгаж ажиллахыг мэдэгдэж байна
Hardship гэж юу вэ?
Бизнесийн харилцаа нь орчин үед нийгэм, эдийн засгийн гол хөдөлгөгч хүч болж байна. Тэгэхээр нийгэм, эдийн засгийн байдал нь бизнест шууд нөлөөлдөг. Улс төр, эдийн засаг, хууль эрх зүйн урьдчилан таамаглах боломжгүй өөрчлөлт нь гэрээний үүргээ биелүүлэх боломжгүй болгоход гэрээний талуудыг хүргэх нь багагүй тохиолдоно. Энэ үед талууд нь hardship-ын нөхцөл үүссэн эсэхийг тогтоож, тодорхой алхмуудыг хийснээр урьдчилан таамаглах боломжгүй байсан нийгмийн шинжтэй үүссэн хүнд нөхцөл байдлын улмаас гэрээний аль нэг тал үүргээ биелүүлэх боломжгүй болох, үүргээ биелүүлэх буюу үргэлжлүүлэн биелүүлэх нь илт хохиролтой, алдагдалтай болоход нөгөө талын өмнө үүрэг гүйцэтгээгүйн хариуцлагаас чөлөөлөгдөж болох юм.
Тодорхойлбол hardship гэдэгт хууль эрх зүй, улс төр, эдийн засгийн шинжтэй шалтгааны улмаас талууд эдийн засаг, санхүү, төлбөрийн чадваргүй болох, гэрээний үүргээ хэрэгжүүлэхэд илт хохиролтой, алдагдалтай, ашиггүй байх зэргээс болж гэрээний үүргээ биелүүлэх боломжгүй болохыг ойлгоно.
Hardship-ын нөхцөл байдал ихэнхдээ гурван элементтэй байна
1. Тухайн нөхцөл байдал талуудын хяналтаас гадуур болсон
2. Хүндэтгэн үзэх шинжтэй.
3. Урьдчилан таамаглах боломжгүй.
Жишээ нь: Монгол Улсын нэгэн хуулийн этгээд Гүржийн хуулийн этгээдтэй ногоон цай худалдан авах тухай гэрээ байгуулсан бөгөөд уг гэрээ ёсоор Гүржийн тал 2008 оныг дуустал сар бүр тодорхой тооны цайг газраар манай улс руу илгээх үүрэгтэй байв. Гэтэл Гүрж улс ОХУ-тай дипломат харилцаа гэнэт муудсаны улмаас улс төрийн нөхцөл байдал хүндэрч, эдийн засгийн хямрал бий болов. Үүнээс үүдээд цайны үнэ нэгж тутамд 2 ам.доллараар нэмэгдсэн тул Гүржийн тал гэрээгээр тохиролцсон үнээр бараагаа нийлүүлвэл алдагдал хүлээхээр байна. Энэ тохиолдолд талууд гэрээ байгуулж байх үед урьдчилан таамаглах боломжгүй, тэдгээрийн хяналт, хүсэл зоригоос гадуур болсон үйл явц гэж үзвэл hardship-ын нөхцлөөр тодорхой хугацаанд гэрээний үүргийн биелэлтийг түдгэлзүүлэх, үүрэг гүйцэтгээгүй хариуцлагаас чөлөөлөгдөх боломжтой.
Хэмнэлтийн бодлогыг хэрэгжүүлэх ажлын хэсэг
Эх сурвалж “Erdenettoday.mn”