Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ 240 мянган төгрөг байхаар хууль тогтоогчид хуульчилж, энэ оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн мөрдүүлж байгаа. Хуулийн заалтыг хэрэгжүүлэхэд аж ахуйн нэгж байгууллагууд бэлэн үү гэдэг эргэлзээтэй. Энэ сэдвээр Зэст багийн 1-13-р байрны “Болор-17” СӨХ-ийн дарга Ж.Энхтуяатай ярилцлаа. -СӨХ-ийн үйлчлэгч нар хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээгээр цалинждаг. Танай ажилчдын цалин нэмэгдсэн үү? -Цалингийн доод хэмжээ нэмэгдсэнтэй холбоотой цалин нэмэх шаардлагатай байгаа. Гэвч  айл өрхөөс авч байгаа Сууц өмчлөгчдийн холбооны хураамж үйлчлэгч нарын цалин нэмэхэд хүрэлцэхгүй. Оршин суугчдын хурлыг удахгүй хийнэ. Энэ үеэр СӨХ-ийн төлбөрийг нэмэх талаар ярина. Хурлаас  нийт оршин суугчдын 80 хувь нь зөвшөөрч, хураамжийн төлбөрөө нэмэгдүүлвэл ажилчдын цалин нэмэх бүрэн боломжтой. -Танайд хэдэн үйлчлэгч ажилладаг вэ? -Манайд гурван үйлчлэгч ажиллаж байна. Уг нь дөрвөн үйлчлэгч ажиллах ёстой боловч СӨХ-ийн хураамжийн мөнгө хүрэлцэхгүй байгаа учраас гурван хүн ажиллуулдаг. -Нэг айлаас СӨХ-ны хураамжинд хэдэн төгрөг авдаг вэ? -Байрны талбайн хэмжээнээс хамаарч, ойролцоогоор 6-10 мянган төгрөгийг цэвэрлэгээ, гэрэлтүүлэг бусад үйлчилгээнд авдаг.  Нийт 466 оршин суугч амьдарч байна. СӨХ-ийн төлбөрөө 80 орчим хувь нь тогтмол төлж байна. Харин үлдсэн айлууд нь төлбөрөө хугацаанд нь өгдөггүй. -СӨХ-ийн хураамж гурван үйлчлэгчийн цалин нэмэхэд яагаад хүрэхгүй байна вэ? -Манайх тал  хувь нь хувьчлагдаагүй орон сууц, оросын оршин суугчидтай. Зарим орос иргэдийн байр эзэнгүй байдаг. Үүнээс болоод төлбөрөө бүрэн авч чадахгүй байна.  Орон сууцанд засвар үйлчилгээний  дуудлагыг олноор өгдөг. Төлбөрөө өгч байгаа айлууд өгөөгүй өрхөөс болж хохирдог.  Сантехник дулааны асуудал, давхар хоорондын гэмтэл, аваар ослын дуудлага, шугамыг шинэчлэх шаардлага байнга гардаг. Мэргэжлийн байгууллагаар засвар үйлчилгээ хийлгэхэд, зардал өндөртэй. -СӨХ-д тулгарч буй  ямар асуудал байна вэ? -Орон гэргүй тэнэмэл хүмүүс орцонд хоноглож, хэрэг зөрчил гарах нөхцөл бүрддэг.  Тэнэмэл иргэд кодтой цоожтой дулаан газарт орж, дотор нь бие засах үе байдаг. Үйлчлэгчээр амьжиргааны доод түвшний хүмүүс ажилладаг. Оршин суугчид үүнийг ойлгож, хамтарч ажиллаасай гэж хүсч байна. Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээнээс багагүй цалин олгох үүрэгтэй Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээ бууруулсан албан байгууллагад ямар хариуцлага тооцдог талаар аймгийн НДХ-ийн Орлого хяналтын албаны дарга Ч. Мягмарсүрэнгээс тодрууллаа. -Нэгдүгээр  сарын 1-нээс эхлэн Хөдөлмөр нийгмийн зөвшлийн гурван талт үндэсний хорооноос цалингийн доод хэмжээг 240 мянган төгрөг байхаар тогтсон. Харин ажил олгогчид  энэ доод хэмжээнээс бага цалин олговол ямар хариуцлага тооцдог вэ? -Нийгмийн даатгалын хэлтсийн байцаагч нар байгууллага аж ахуй нэгжид санхүүгийн тайланд шалгалт хийдэг. Шалгалтаар хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээнээс багаар тооцож мэдүүлвэл тухайн байгууллагад алданги тооцдог. Ажилтан сардаа бүтэн ажиллаад хөдөлмөрийн хөлснөөс доогуур цалин авсан тохиолдолд нийгмийн даатгалын хуулийн 20-р зүйлд зааснаар арга хэмжээ авдаг. -Нийгмийн даатгалын хуулийн 20-р зүйлд юу гэж заасан байдаг вэ? -Нийгмийн даатгалыг хугацаанд нь төлөөгүй, дутуу төлсөн шимтгэл, даатгуулагчийн цалин хөлсийг санаатайгаар бууруулж мэдүүлвэл хоногийн 0.3 хувийн алданги тооцох заалттай. -Цалингийн доод хэмжээнээс бага цалин авах тохиолдол байдаг уу? -Ажил олгогч нь ажилтныг хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээнээс багагүй цалин олгох үүрэгтэй. Цалин хөлсний доод хэмжээг хоёр жилд нэг удаа шинэчлэн тогтоодог. Иймд шинэчлэх хугацаа болсон учраас 25 хувиар нэмэгдүүлсэн. Харин цагаар ажилладаг иргэдийн хувьд  ажлын хөлсийг цагт бодож олгох учир хамааралгүй байдаг. Хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээнээс доогуур цалин олгосны улмаас ажилтанд учирсан хохирлыг ажил олгогч нөхөн төлөх гэсэн заалттай. -Ярилцлага өгсөнд баярлалаа. Ц.Ариунчимэг [sgmb id="1"]