Орхон аймагт хэрэгжих Дахин төлөвлөлтөд иргэн, төр засаг, хувийн хэвшлийнхэн ямар оролцоотой байх талаар сонирхож үзлээ. Хэдийгээр Орхон аймгийн ЗДТГ-аас Дахин төлөвлөлтийн ажлыг иргэдийнхээ төлөө, хотынхоо төлөө хийж байхад ард түмэн нь болсон эрдэнэтчүүд, хувийн хэвшлийнхэн юуг анхаарах, юунд анхаарлаа хандуулах ёстой вэ. Энэ бол зайлшгүй асуух асуулт мөн.
Нэг нь таны төлөө гээд бөхийж байхад нөгөөх нь “үгүй” гээд гэдийж суух цаг үе одоо биш. Монгол улсын Засгийн газар, Барилга, хот байгуулалтын яам, Орхон аймгийн ЗДТГ-аас Иргэдийг орон сууцжуулах тогтолцоог үндсэн гурван хэсэгт авч үзжээ.
Нэгдүгээрт, Төр, хариуцан хэрэгжүүлэх Ажил. Үүнд, Урт хугацаатай, хөнгөлөлттэй зээл, тусламжийг бий болгох. Үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд улсын болон аймаг, орон нутаг, нийслэлийн төсөвт хөрөнгө мөнгө суулгах аж. Мөн барилгажуулах газрыг нь хууль тогтоомжийн хүрээнд бий болгоод түүн дээр инженерийн дэд бүтэцийг бий болгох ажлыг Төр өөрөө хариуцахаар төлөвлөж, нэг үгээр хэлбэл. Ингэснээр түрээсийн эсвэл төлбөрийн чадварт нийцсэн орон сууц бий болно, Зорилтот бүлгийн иргэдэд зориулсан орон сууцжуулалт бий болно, “ТОСК”, “НОСК” төсөл бүрэн утгаараа хэрэгжиж орон сууцжуулах ажлыг эрчимжүүлэх юм байна.
Хоёрдугаарт, Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн хүрээнд орон сууцжуулах тогтолцоог нэвтрүүлэхээр зорьж байгаа ажээ. Үүнд хүрэхийн тулд албан ёсны нэртэй Төсөл хэрэгжүүлэх гэнэ. Барилгажих газар, инженерийн дэд бүтэц, санхүүжилт нь мөн л нэг мөр шийдэгдсэн байх учиртай. Хамгийн гол нь Төслийг хэрэгжүүлэгч нь Барилга угсралтын компани өөрөө байх ажээ. Үүний үр дүнд орон сууц баригдсанаар худалдан авагч байртай болно. Төсөлд хамрагдан байртай болох иргэдээ Ипотекийн зээлд хамруулахаа ч Төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийн тогтолцоо мартаагүй байна.
Гуравдугаарт, Хувийн хэвшлийн хариуцан хэрэгжүүлэх тогтолцоо гэж бий. Хувийн хэвшил өөрөө төсөл хэрэгжүүлнэ. Төсөл хэрэгжүүлэхийн тулд санхүүжилтээ босгох, газраа олох, инженерийн дэд бүтэцийг барьж байгуулах ажлыг Төсөл хэрэгжүүлж буй Барилга угсралтын компани өөрөө хариуцах юм байна. Нэг үгээр хэлбэл, Барилга угсралтын “S-4” гэдэг компани хөрөнгөө босгоод иргэн, аж ахуйн нэгжийн нэр дээр бүртгэлтэй газрыг худалдан авах ч юм уу өөрийн гэсэн газартай болж төслөө хэрэгжүүлнэ. Инженерийн дэд бүтцийн байгууламжаа өөрсдөө бий болгоно гэсэн үг. Ийнхүү дээрх компанийн төсөл хэрэгжсэний үр дүнд 960 айлын ч юм уу орон сууцны хотхон бий болно. Хувийн хэвшлийн хэрэгжүүлсэн Орон сууцны төсөл мөн л Монголбанк болон арилжааны банкнаас санхүүжиж байгаа Ипотекийн зээлд хамрагдах юм байна. Иргэдээ орон сууцжуулахын тулд ийм 3 тогтолцоог Монгол улсад нэвтрүүлж байгаа ажээ.
НҮҮХ ҮҮ, ҮЛДЭХ ҮҮ