-Энэ онд Монгол улсад Нутгийн өөрөө удирдах байгууллага бий болсны 30 жилийн ой тохиож байгаа. Бусад, аймаг орон нутаг Хүндэтгэлийн хуралдаан зохион байгуулж эхэлсэн. Манай аймгийн хувьд ямар ажил хийж байна вэ?
-Монгол улсад Нутгийн өөрөө удирдага байгууллага байгуулагдсаны 30 жилийн ойн арга хэмжээг 12 дугаар сарын 16-нд тэмдэглэнэ, манай аймаг. Энэхүү 8 удаагийн хугацаанд 250 гаруй хүн аймгийн ИХТ-ын төлөөлөгчөөр сонгогдон ажилласан байна.. Баян-Өндөр, Жаргалант сумын Иргэдийн хурлын төлөөлөгч нарыг оолцуулбал нийт 500 орчим хүн Нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллагыг хөгжүүлэн бэхжүүлэх, шинэ шатанд гаргахад гар бие оролцсон хүмүүстэй хүндэтгэлийн уулзалт, хурлыг 12 дугаар сарын 14-нд зохион байгуулахаар Аймгийн ЗДТГ, хоёр сумын Иргэдийн хуралтай хамтран Ажлын хэсэг байгуулан ажиллаж байна. Түүнчлэн хурлын төлөөлөгч нартай уулзаж, хурлын илтгэл хэлэлцүүлэг зохион байгуулж, 30 жилийн арга хэмжээг өндөрлүүлнэ. 2020 оноос хойш 8 дахь бүрэн эрхийн хугацааны хийсэн ажил, Нутгийн удирдлагын байгууллагын сайн талыг улам бэхжүүлэх, Нутгийн удирдлагын байгуллагаас гарах бодлого шийдвэрийг иргэдэд ойрхон, хууль тогтоомжид нийцсэн, иргэдийн аж амьдралыг дэмжсэн бодлого шийдвэр гаргахын төлөө ажиллаж байна.
-Нутгийн өөрийн удирдлага үүсч хөгжсөний давуу тал нь юу байсан бэ?
-Шинэ Ардчилсан үндсэн хууль 1992 оны нэгдүгээр сарын 13-аас эхлэн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж эхлэхэд, Нутгийн удирдлагын байгууллагыг Монгол улсын засаг захиргааны бүтцийг шинэчилж байгуулсан. Монгол улс нь аймаг, сум, дүүрэг, баг, хороонд хуваагдана гэж заасан байдаг. Түүнчлэн Монгол улс даяар Иргэдийн хурлын байгууллагыг бий болгосон. Гол зорилго нь төвлөрлийг сааруулах, төлөөллийн зарчмыг бий болгох, ажлын зарчмыг бэхжүүлэх, иргэд төлөөлөгчөө өөрсдөө сонгож төлөөлийн зарчмаар төрийн үйл ажиллагаанд оролцох зорилготойгоор Үндсэн хуульд тусгагдсан байдаг. Түүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд орон нутгийн байгууллага өөрсдөө хуралдаж, бодлого шийдвэрээ гаргаж, төсвөө баталдаг, хөрөнгө оруулалтын төлөвлөгөө батлах, ойрын хугацааны хөтөлбөрүүдээ баталдаг байгууллага болж хувирчээ. 30 жилийн хугацаанд орон нутгийн эрх мэдэл тодорхой түвшинд асуудлаа өөрсдөө шийддэг болсон зэрэг давуу тал ихтэй болсон.
-Манай аймгийн хувьд хүн ам ихтэй. Гэсэн ч зарим аймагт хүн ам бага мөртлөө газар нутаг том гэдгээр төлөөлөгчийн тоо 41 хүртэл байдаг. Энэ тал дээр таны хувийн байр суурийг сонирхвол?
-Монгод улсын хуулиар 21 аймгаар нийтлэг зарчимд тулгуурлан батлагдаж байгаа. Нийтлэг зарчимд тохирохгүй байгаа Орхон, Дархан-Уул хоёр л бий. Бусад аймгийн хувьд 10-аас дээш сумтай, газар нутгийн хэмжээ том, аймгийн төв нь хүн ам бага байдаг. Харин манай аймгийн хувьд нэг баг нь хөдөөний хоёр сумтай тэнцэхүйц хүн амтай байна. Цаашлаад Орхон болон Дархан-Уул аймаг Хот тосгоны эрх зүйн байдлаар зохицуулагдаж явах нь тохиромжтой гэж үзэж байна. Бид батлагдсан хуулийн хүрээнд ажиллах ёстой учир одоо байгаа хуулийн хүрээнд аймгийн ИТХ нь 35 төлөөлөгчтэй байна. Бусад аймгуудын хувьд 41 төлөөлөгчтэй. 2024 оны орон нутгийн сонгууль дээр манай аймаг 41 төлөөлөгчтэй болох боломжтой.