Аймгийн ИТХ-ын Зөвлөлийн хурлаар “Орлогод нийцсэн орон сууцны байрны талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” асуудлыг хэлэлцсэн. Уртын гол багт баригдаж байгаа 5 блок байрыг аймаг, орон нутгийн удирдлагын зүгээс газрыг нь үнэ төлбөргүй өгч, дээр нь инженерийн шугам сүлжээ, дэд бүтцийг нь татан оруулсан. Нэмээд барилга барих мөнгийг төсөвт суулган бариулж байгаа. Орлогод нийцсэн орон сууцны байрыг манай аймаг гүйцэтгэгч байгууллагад захиалахдаа нэг метр кв-ын үнийг 1 сая 650 мянган төгрөг байхаар гэрээ хийсэн.

  Гэтэл өнөөдөр барилга ашиглалтад орох болоход өнөөх Орлогод нийцсэн орон сууцны байрын үнэ тойрсон яриа халуун сэдэв болж байна. Нэг метр кв-ын үнэ 1.9 саяаас 2 сая 50 мянган төгрөг болох гэнэ, үүнээс илүү үнэтэй байх ёстой гэсэн мэдээлэл гарах болсон. Зөвлөлийн хурал дээр цөөнхийн бүлгийн төлөөлөл болох аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгч Б.Мягмарсүрэн “Орлогод нийцсэн орон сууцны байрны үнэ 1.9 сая төгрөг байх нь маш хямдхан байгаа юм л даа” гэсэн байр суурийг илэрхийлсэн. Түүний үгийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.

/Уртын гол багт баригдаж байгаа Орлогод нийцсэн орон сууцны барилга/

Б.Мягмарсүрэн: “Орлогод нийцсэн орон сууцны байр гээд нэр томъёоны хувьд бол нэг метр квадрат талбайн үнэ рүүгээ хараад, үнэтэйгээ харьцуулаад нэр томъёогоо бодоход ойролцоо очиж болж байгаа юм. Гэтэл өнөөдөр зах зээл дээр нэг метр квадрат шинэ орон сууцны үнэ арай өөр байна. Энэ чинь сүүлийн үед баригдаж байгаа шинэ байр. Хийц нь бүрэн цутгамал, бодвол хөөсөн дулаалгатай байгаа байх. Ийм шинэ байрны метр кв-ын үнэ 1.9 сая, нэг сая 9 зуун 52 гээд харвал асар хямдхан сонсогдож байна. Сая Түвшээ дарга хэлж байна. Орхон аймагт нэг метр квадрат шинэ орон сууцны үнэ 3 сая, түүнээс дээшээ яригдаж байгаа ийм цаг. 1.9 сая гэдэг бол маш л хямдхан байгаа юм л даа, өнөөгийн цаг үе, өнөөгийн нөхцөл байдалтай харьцуулаад харах юм бол. Түрүүн мэдээлэл дээр гарч байна, метр кв нь 2 өрөө байр гэхэд л 40-өөс дээшээ явж байна уу даа гэж харагдаж байна лээ. 40 м кв-аас дээшээгээ. Хуучин угсармал байрнууд л гэхэд, хоёр өрөө байр бараг л дундаж нь 100, 120-сая орчим байна. Тиймэрхүү л үнэтэй байж байна. Гэтэл энэ орон сууцыг маш хямдхан тавьж өгчээ гэж харагдаж байна.

За яахав, бид нар нэг талдаа Орлогод нийцсэн орон сууц хөтөлбөр иргэдээ, нийгмийн халамж талаасаа харах юм бол явж болох. Нөгөө талдаа барилгын материалын үнэ ханшийн өсөлт, ажиллах хүчний үнийн өсөлт, жил ирэх тусам гарч байгаа зарлага талдаа нэмэлт санхүүжилт маш их хэрэг болж байгаа. Өнгөрсөн оны тухайд энэ барилгын материалын үнийн хөөрөгдөлтэй холбогдуулаад ажлын гүйцэтгэл ч цаг хугацааны хувьд нэлээн хойшоогоо сунаад явж байгаа болов уу гэж харж байгаа. Энэ оруулж ирж байгаа үнэ дээрээ хэр зэрэг тооцож үзсэн бэ гэж. Одоо 3 блок нь ашиглалтад орно гээд байгаа билүү, тав уу. Гурав нь юм байна. Үргэлжлээд явна. Он гараад барилгын ажил үргэлжлээд явагдаж байна гэж харж байгаа.

Барилгын материалын үнэ, ханшийн өсөлт. Одоо ядаж л энэ бензин тос, түлштэй холбоотой олон зардлууд янз бүр болох магадлал байж байгаа. Энэ эрсдэл, тооцоолол юм аа хэр харж байж 1.9 гэдэг дүнгээ  гаргасан юм бэ гэж.  Яахав тэр Барилгын хөгжлийн төв янз бүрийн юмны тайлбарыг сонссон. Гэхдээ бид нар эрсдэлээ харж байх хэрэгтэй, нэгдүгээрт. Хоёрдугаарт аймаг, орон нутгийн зүгээс компанитай хамтран ажиллаад, захиалга өгөөд, газраа гаргаж өгөөд, инженерийн шугам, сүлжээг нь татаж өгөөд тэгээд энэ барилгын ажил явагдаж байна гэж харж байгаа. Тэгэхлээр цаад гүйцэтгэж байгаа компанийн хувьд ч тэр захиалж байгаа аймаг, орон нутгийн хувьд ч тэр бид нар аль болох алдагдал хүлээхгүй явах ёстой. Нөгөө талдаа нэгэнтээ төр өөрөө бизнесийн үйл ажиллагаанд хутгалдаад орсон юм чинь бас тодорхой хэмжээнд бизнесийнх нь зарчмыг барьж байх, харж байх хэрэгтэй болов уу гэж харж байна. Бизнесийн нэг зарчим бол өөрөө ажил хийсэн бол тэндээсээ орлогоос гадна тодорхой хэмжээний ашиг олох ёстой. Гэхдээ төр бол ашгийн төлөө явахгүй. Гэхдээ алдагдалд орохгүйн тулд үүнийгээ хэр тооцоолж үзэж байна вэ. Нөгөө талдаа бол би эндээс орж ирж байгаа орлого, яахав энэ орон сууцнуудыг зараад 17.8 тэрбум төгрөгийн орлого орж ирэх юм байна гэж би харж байгаа юм. Нийт гарч байгаа зардал маань 25, 26 орчим тэрбум төгрөг гэж байна. Ийм мөнгөний асуудал явж байна. Би нэг талдаа энэ бол маш сайн ажил гэж харж байгаа. Орлогод нийцсэн орон сууцны хөтөлбөр явах, нөгөө талдаа дахин төлөвлөлттэй холбоотой энэ асуудал явж байгаа. 50 айлын орон сууц бол өөрөө дахин төлөвлөлтөд хамрагдаж байгаа айл өрхүүдийг түр дамжин өнгөрүүлэх зорилгоор ашиглуулна гэж байгаа. Энэ бол маш зөв. Бид дахин төлөвлөлт ярих гэж байгаа бол дахин төлөвлөлтийн хүрээнд тэр айл өрхүүдийг түр орон сууцаар барилгажих үйл ажиллагааг дуустал хангах ёстой. Ингэж байж бид дахин төлөвлөлт ярихгүй бол дахин төлөвлөлт гэдэг бол цаасан дээр үлдэх гээд байгаа юм. Тийм болохоор энэ ажил цааш үргэлжлээд явахад тэр 17.8 тэрбум төгрөг өөрөө эргээд энэ барилгын дараагийн захиалга гэдэг юм уу, дараагийн ажил руу зарцуулагдаад явах юм уу. Эсвэл орон нутгийн төсөв рүүгээ татаж оруулж ирээд өөр зориулалтаар зарцуулагдаад явах юм уу . Ирээдүйд орж ирэх орлого дээр асуумаар байна. Энэ яаж зохицуулагдаж явах бол” хэмээсэн юм.  

Сэтгүүлч Н.Төр