Эрдэнэт үйлдвэр 15-аас дээш жил тогтвор суурьшилтай, үр бүтээлтэй ажиллаж буй шилдэг найман ажилтандаа хоёр давхар таун хаусаар гэнэтийн бэлэг барьж, уурхайчид маань шинэ оныг сайхан мэдээтэй, сэтгэл дүүрэн угтсан. Үйлдвэрийн “төрсөн өдөр”-ийн баярын хурал дээр орон сууцны түлхүүр гардсан нэгэн хос баярлахдаа тэр орой нь гудас, хөнжлөө чирж очоод ханхай байрандаа хоносон зургаа цахим хуудасдаа тавьж олныг шуугиулсан. Харин одоо тэд шинэ хороололдоо хэдийнэ төвхнөж, хөрш болцгоосон байна. Хамт олноо ажил үйлсээрээ тэргүүлж, үйлдвэрийн үр өгөөжийг нэмэгдүүлэхэд онцгой хувь нэмэр оруулсныхаа хариуд амьдрах байраар шагнуулсан эдгээр ажилчдаас Засвар механикийн заводын зохион бүтээгч инженер Батмөнхийн Данаажавынхыг онцлон зорилоо. Эко хорооллын төв хэсэгт шар фасадтай, хоёр давхар таун хаус алсаас бараатай үзэгдэнэ. Доороо машины гарааштай юм. Урдаа зэлүүдхэн хэрнээ тоглоомын талбайтай нь ихэд таалагдлаа. 

    Гэрийн эзэн ажлаасаа дөнгөж ирсэн бололтой, хувцсаа ч тайлаагүй, аягатай цай нь дүүрнээрээ, эхнэрийнх нь хийсэн хуушуур халуунаараа байна. Ам бүл 10-уулаа, найман хүүхэдтэй гэхээр нь гэр дүүрэн бужигнасан улс байх юм төсөөлж очтол сэлүүхэн. Олон өрөөндөө хуваагдаад орчихсон бололтой. Эрэгтэй, эмэгтэй нь одоохондоо ялгарахааргүй гурван дэрсхэн жаахан хүүхэд урд хойноо орж гүйлдэнэ. Эхнэр нь дүүрэн сайхан мэндтэй, нүдэнд дулаахан бүсгүй юм. 

    Гэрээ сайхан тохижуулжээ. Унтлагын өрөө нь том юм. Хүүхдийн тав тух хангасан өнгөлөг өрөөнд өсвөр насны хоёр охин хичээлээ хийж, нэг нь утас “маажсан” шигээ сууна. Гурван том хүү нь өрх тусгаарласан гэнэ. 

    Б.Данаажав Эрдэнэт үйлдвэрт 19 дэх жилдээ ажиллаж байна. Өмнө нь “Бүтээл” компанид слесарь, угсрагч, мастер, дараа нь Ган бөөрөнцгийн цехэд шаар хатаадаг дулааны операторчоор нэг жил ажиллаад Засвар механикийн заводын зохион бүтээгч инженер болжээ. Тэрээр зэс, гууль, төмөр цутгамал, давтмал, зормол бүхий л эд анги, эдлэлүүдийн техникийн холбогдолтой зураг, тооцоо гаргадаг. Саяхан мэргэшсэн инженерийн сургалтад сууж, хийсэн ажлаа бахархалтайгаар тоочуулан хамгийн өндөр оноо авч зэргээ ахиулжээ. Монгол улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор явагдсан Зураг төслийн автоматжуулсан системийн Улсын анхдугаар олимпиадын тэргүүн байрын шагналт, Засвар механикийн заводын Хөдөлмөрийн аварга, “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Шилдэг мэргэжилтэн, 2015 оны Трюковын нэрэмжит шагналтан залуу маань Ерөнхий захирлаас таун хаусны түлхүүр гардсан үеэ ийн дурслаа.

   -Эрдэнэт үйлдвэр танд байр бэлэглэх гэж байгааг мэдсэн үү?

    -Би цехээсээ шалгараад, тодорхойлолт маань “дээшээ” явсныг мэдсэн. Гэхдээ үйлдвэрийн газрын энэ олон бүтээлч, ажил мэргэжилдээ жинхэнэ эзэн болсон чадвартай, хөдөлмөрч залуусын дундаас би гарахгүй “мултрах” биз дээ гэсэн бодолтой явсан. Тэгсэн баярын хурал дээр очоорой гэхэд нь гадарласан. Тэгэхдээ нэг өрөө юм уу, томдоо л хоёр өрөө байраас хэтрэхгүй гэж төсөөлсөн. Түрээсийн байранд амьдардаг манайд бол нэг өрөө байр байсан ч том бэлэг. Гэтэл хоёр давхар, 116м2 талбайтай таун хаусны түлхүүр гардуулсан. Ёстой магнай хагартал баярлана гэдэг л тэр байх. Зүүдлээд ч байгаа юм шиг, хөл газар хүрэхгүй агаараар яваад байгаа юм шиг санагдаж билээ. Хамгийн түрүүнд хамт олон, найз нөхөд, намайг дэмждэг багийнхан, үйлдвэрийн удирдлагууддаа маш их баярласан. Би хүмүүсийн итгэлийг  алдахгүй. Цаашид өөрийгөө илүү ихээр дайчилж, Эрдэнэт үйлдвэрийнхээ нэр хүндийг өсгөх, оюуны бүтээл гаргахын төлөө тууштай ажиллана гэсэн юм. 

     Тэрээр үндсэн ажлынхаа зэрэгцээ Технологийн сургуульд багшилдаг. Түүгээр ч зогсохгүй цехийнхээ залуу ажилчдыг дагуулан дадлагажуулж, юуг ч байсан ойлгуулж хоногшуулахыг хичээж явдаг чин сэтгэлтэн. Б.Данаажав дэвшилтэт технологийн програм ашиглалтаар 70 гаруй мэргэжилтэн бэлтгэж, 100 шахам багц ажил гүйцэтгэж, 1900 гаруй эд ангийн зураг гарган эдийн засгийн үр ашигтай импорт орлох бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх нөхцөл бүрдүүлсэн шилдэг мэргэжилтэн гэдгийг цехийн удирдлагууд нь ярьсан юм. 

    Төрөлх үйлдвэрээсээ таун хаус бэлгэнд авсан найман айл алтан хөршүүд төдийгүй найзууд болжээ. Саяхан тэднийхний ойролцоо бохир алдагдахад Баяжуулах үйлдвэрийн Бат-Эрдэнэ, Лхагва нартайгаа нийлж ухаж янзлаад  сайхан болгочихсон байна. Ажилч хичээнгүй, хөдөлмөрч залуусын нэгдэл тэнд ихийг цогцлоох нь дамжиггүй.   

    Түүний эхнэр Н.Онон Эрдэнэтчүүдийн сайн таних Батаа эмчийн хувийн эмнэлгийн нийгмийн ажилтан. Тэд архинд донтох өвчний эсрэг менсота загвар эмчилгээг хамтарч хийдэг гэнэ. Хүмүүсийг соён гэгээрүүлэх ажилтай болохоор үнэхээр ухаалаг, цэгцтэй сайхан ярих юм. Ханийгаа ажилдаа явахдаа сэтгэл нь тайван, ирэхэд нь хоол нь халуун, гэр нь цэвэрхэн, үр хүүхдүүд нь эрүүл, инээд хөөртэй биднийгээ хараад жаргалтай сайхан амраасай гэж тэр хүсдэг бас хичээдэг. Оюуны хөдөлмөр эрхэлдэг хүмүүс биеийн хүчний ажил хийдгээс илүү ядардаг учраас гэртээ байх хугацаанд нь массаж хийж өгч, хүүхдүүдтэйгээ тоглох, ганцаараа байх цагийг олгодог гэлээ. Тэд орон сууц худалдан авахаар банкны зээлийн урьдчилгаа цуглуулж байсан ч олон хүүхэдтэй, түрээсийн байранд амьдардаг болохоор олигтой хуримтлуулж чадахгүй байжээ. Н.Онон “Би нөхрийнхөө нэг чанарт үнэхээр хайртай. Тэр бол чин сэтгэл. Ажилдаа ч, амьдралдаа ч, аливаа бүхэнд чин сэтгэлээсээ ханддаг. Үүнийх нь хариуд энэ шагнал ирлээ. Түлхүүр гардсан өдөр үйлдвэрийн удирдлагууд энд хамт ирсэн юм. Тухайн үед баярласан сэтгэлээ илэрхийлэхэд үг үнэхээр багаддаг юм билээ. Сэтгэл огшоод нулимс гараад л байсан. Дараа нь хоёулхнаа үлдчихээд бие биедээ баяр хүргээд, тэвэрч үнсээд насандаа мартамгүй сайхан дурсамж үлдсэн” гэж догдлонгуй ярив. 

    Б.Данаажав анх Эрдэнэт үйлдвэрийн Ган бөөрөнцгийн цехэд ажилд орсон өдрөө “по”-гийнх нь цахилгааны батарей суучихаар төмөр бэлдцүүдээ сугандаа хавчуулаад, тасалсан заримыг шуудайнд хийгээд үүрч хүргэж өгөхдөө үйлдвэрийн дотоод зохион байгуулалтыг биеэр мэдэрсэн гэдэг. Нэг нь зогсоход дараагийн дамжлагын ажил овоорч хүлээгддэг, өөр хоорондоо уялдаатай, тасралтгүй ажиллагаатай үйлдвэрийн онцлогийг тэр үеэс бүрэн ойлгожээ. Тиймээс тэрээр хүний итгэл дааж, хурдтай, чанартай, бүтээмж өндөртэй ажилладаг. Эзэн хичээвэл заяа түшдэгийн тод жишээ энэ. Одоо Б.Данаажав өөрийн цехээ дэлхийд номер нэг завод болоосой гэсэн мөрөөдөлтэй. Түүндээ ч итгэлтэй. Орчин үеийн машин техник, тоног төхөөрөмж, технологийн шинэчлэл гээд хөгжих үйл явц өрнөхөд хамгийн дуртай. Тэр эхлээд зургаа гараар зурдаг байсан бол компьютер дээр тооцоо хийдэг болж, загварын зургаа 3D болгоод, сүүлдээ орчин үеийн ухаалаг програмчилсан системүүд ашигладаг болжээ. Түүний зургийн дагуу ажилчид гагнаад, цутгаад, боловсруулалт явуулж буй дуу чимээг сонсох, хажуунаас харж зөвлөх бахархалтай гэж Б.Данаажав ярьсан. 

     Хүүхдийн инээд цалгисан тав тухтай, дулаан байрны цонх гэрэлтэн алсарна. Тэр гэрт Эрдэнэт үйлдвэрээ гэх халуун сэтгэлтэй хүмүүс аж төрдөг.