Монголын “Мэргэшсэн ХАБЭА-н Мэргэжилтний Холбоо” ТББ-аас улс даяар “Нэн түрүүнд ХАБ” аян зарлалаа. Хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын сонгодог загвар бол нэг талаас хувь хүний чадамж, хандлага нөгөө талаас үйл ажиллагааны оновчтой тогтолцооноос бүрдэнэ гэж тус байгууллага тодорхойлж байна. Тиймээс “Нэн түрүүнд ХАБ” аяны зорилго энэхүү зарчмыг бодитоор хэрэгжүүлэхэд чиглэжээ. Энэ талаар “Мэргэшсэн ХАБЭА-н Мэргэжилтний Холбоо” ТББ-ын Гүйцэтгэх захирал С.Даваанямтай ярилцлаа.

  - Танай холбооноос “Нэн түрүүнд ХАБ” аян санаачилан, МОШПА-ийн тугаа “Эрдэнэт” үйлдвэрт аялуулж байна. Аяны тодорхой зорилго юунд чиглэгдэж байна вэ?
     - Ирэх есдүгээр сарын 25, 26-ны өдөр “Оюу толгой” компанийн ивээн тэтгэлгээр “Нэн түрүүнд ХАБ” хурал зохион байгуулагдана. Энэ хурлыг 2012 онд “Эрдэнэт” үйлдвэр анх зохион байгуулж, 7 жил дараалан ивээн тэтгэсэн. Энэ жилийн хурал хүртэлх хугацаанд бид МОШПА-ийн тугаа аялуулж холбооны зорилго чиглэл, үйл ажиллагааг улсын хэмжээнд таниулахаар зорьж байна. Монголчууд манай МОШПА-д “хайртай” болох ёстой. Энэ нь цаад утгаараа Монгол хүн, Монгол хүндээ хайртай байх гэсэн үг юм. Аюулгүй байдал бол хайр дээр тогтох ёстой. Хайр гэдэг бол тогтолцоо, хүмүүс хоорондын харилцаа, ажиллагсдын амь насны баталгаа юм. Энэ үйлдвэрт ажиллаж буй Монгол хүний амь нас, эрүүл мэндийн асуудлыг шоо хаяж, аз үзэх хэрэг бус зөв оновчтой тогтолцоогоороо хамгаалдаг болох ёстой. Дараагийн зорилго маань өнгөрсөн оны гуравдугаар сард дэлхий нийтэд зарлан тунхагласан ISO 45001 стандартыг таниулахад чиглэгдэж байна. Энэ стандартыг хэрэгжүүлснээр “VISION ZERO” буюу Ослыг тэглэх алсын хараа хөдөлгөөнд нэгдэх боломжтой болно. Өөрөөр хэлбэл, бидний хүрэх цэг нь Ослыг тэглэх алсын хараа хөдөлгөөн, тийшээ очих унадаг дугуй нь ISO 45001-2018 стандарт юм. Үүнийг хэрэгжүүлэх зорилгоор МОШПА улс даяар өөрийн нэрэмжит туг аялуулж, “Нэн түрүүнд ХАБ” аянд мордож байна. Аяны гарааг “Эрдэнэт” үйлдвэрээс эхэлж, тугаа гардуулсан.

        - “Нэн түрүүнд ХАБ” аяны үр дүнг хэрхэн харж байна вэ?  
    - Аяны хүрээнд олон үйл ажиллагаа зохион байгуулагдана. “Нэн түрүүнд ХАБ” аян өрнүүлснээр хамгийн эхлээд бид “VISION ZERO” буюу Ослыг тэглэх алсын хараа хөдөлгөөнд нэгдэж, гэрээнд гарын үсэг зурж баталгаажуулна. Хөдөлмөрийн эрүүл мэнд аюулгүй байдлын менежментийн тогтолцоо, шаардлага, хэрэглэх зааврын хамт MNS ISO 45001:2018 стандартын сургалт зохион байгуулах, Мэргэшсэн ХАБЭА-н Мэргэжилтнүүдийн Холбоонд гишүүн элсүүлэх, үндсэн, дэмжигч гишүүн байгууллага, төрийн байгууллагууд болон бусад сонирхогч талуудын хамтын ажиллагааг идэвхжүүлэх, байгууллагын ХАБЭА-н сургалтын үйл ажиллагааг сайжруулах, ХАБЭА-н сургагч багш, мэргэжилтнийг мэргэшүүлэх, чадавхжуулах сургалт зохион байгуулах зэрэг олон ажил хийгдэнэ. Эдгээр үйл ажиллагааны хамрах хүрээ, ач холбогдол нь энэ аяны үр дүнг тодорхойлох юм.

    - “Нэн түрүүнд ХАБ” аян өрнүүлэх үндэслэл юу байв? “Мэргэшсэн ХАБЭА-н Мэргэжилтний Холбоо” ТББ ямар зорилготой байгууллага вэ?
      - Олон улсын хөдөлмөрийн байгууллагаас “Эрүүл, аюулгүй ирээдүйн хөдөлмөрийн төлөө” уриан дор аян зарласан. Дэлхий нийт ирээдүйн эрүүл аюулгүй хөдөлмөрийг бий болгоход анхаарч эхэлж байна. Манай улс ч өнөөдрийн биш маргаашийн эрүүл аюулгүй хөдөлмөрлөх орчныг бий болгохыг зорих ёстой юм. Өөрөөр хэлбэл, ирээдүйн төлөө онцгой анхаарах зүй ёсны шаардлага тулгарч байна. Учир юу гэвэл, зөвхөн хөдөлмөрийн аюулгүй байдал бус нийгмийн эрүүл мэнд, эрүүл сэтгэлгээ, эрүүл орчныг бүрдүүлэх хэрэгтэй. Дэлхийн Эрүүл мэндийн байгууллага эрүүл мэнд гэдэг ойлголтыг нийгмийн, орчны, биеийн гэж гурван чиглэлд хуваасан байдаг. Энэ гурван чиглэлийг ижил түвшинд хөгжүүлж авч явах ёстой. Тиймээс том утгаараа зөвхөн хөдөлмөрийн аюулгүй байдал бус Монгол хүний аюулгүй байдал гэж авч үзэх нь зүйтэй болов уу. Манай иргэд ахуйн ослоор амь нас, эрүүл мэнд нь ихээхэн хохирох болсон. Монголчуудын эрүүл мэнд гэдэг бол хамгийн чухал баялаг. Хүн ер нь юуны төлөө амьдарч байна вэ? Аз жаргалтай байхын тулд гэж бүгд хариулна. Энэ хариултыг салгавал азтай байх, жаргалтай байх гээд хоёр утга илэрхийлнэ. Ер нь эрүүл байхын 93 хувь нь тухайн хувь хүнээс шалтгаалдаг юм байна. Энэхүү 93 хувийн 80 хувь хоол, 20 хувь нь хөдөлгөөнтэй холбоотой. Ажилчдын хоолны талаарх ойлголтыг өөрчлөх шаардлага урган гарч байна. Ходоод цадах бус сэтгэл цадах ёстой. Энэ бол түрүүний миний хэлсэн жаргалтай байх гэсэн ойлголт. Харин азтай байна гэдэг нь эрсдэлгүй, аюулгүй ажиллах юм. Үүнийг зан үйл, зуршил болтол хэвшүүлэх ёстой. Хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг хангана гэдэг бол өдөр тутмын зөв хэв маяг юм. Үүнийг төлөвшүүлэх хоёр хөшүүрэг бий. Эхнийх нь хувь хүний мэдлэг чадвар бас зөв хандлага. Энэ хандлагыг суулгахад хугацаа шаардагдана. Хэрэв хувь хүн ямар нэг зүйлийг зөв, ёс зүйтэй хийж дадвал таныг үргэлж аз дагана гэж ойлгож болно. Тогтолцоог сайжруулахын үндэс нь хувь хүний хандлага, зан үйлийг өөрчлөх явдал юм. “Эрдэнэт” үйлдвэр хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын менежментийн  тогтолцооны OHSAS 18001 стандартыг 2011 онд хэрэгжүүлсэн. Мөн Байгаль орчны менежмент, чанарын менежментийн тогтолцооны стандартууд хэрэгжсэн. Цаашид эдгээрийг улам сайжруулж ажиллах шаардлагатай. Сүүлийн үед манай улсын зарим компани нэгдмэл байдлаар менежментийн тогтолцооны стандартуудыг хэрэгжүүлж эхэлсэн. Тухайлбал,  ISO 9001, ISO 14001,  ISO 45001 гэдэг гурван стандартыг нэвтрүүлж байна. Энэ сайн санаачилгын түрүүнд нь “Эрдэнэт” үйлдвэр явах ёстой гэж би ойлгодог. Учир нь Монгол улсад хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн асуудлаар нэг дугаарын гэрчилгээг бид авч байсан. Тиймээс хоцорч болохгүй. Ийм олон үндэслэлээр “Монголын Мэргэшсэн Хөдөлмөрийн Аюулгүй Байдал, Эрүүл Ахуйн Мэргэжилтний холбоо” ТББ-г байгуулан ажиллаж байна.

     - Ярилцсанд баярлалаа.

     Erdenettoday.mn