2023 онд хийгдэх хөрөнгө оруулалтын ажлын талаар аймгийн ЗДТГ-ын Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, хөрөнгө оруулалтын хэлтсийн дарга С.Даваадоржтой ярилцлаа.

-Энэ онд улс болон орон нутгийн төсвөөр хийгдэх хөрөнгө оруулалтын ажлын талаар мэдээлэл өгнө үү? 

-Төрийн хэмнэлтийн хууль болон төсвийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан шинээр улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын ажил энэ онд тавигдаагүй. 2023 онд  өнгөрсөн онд эхэлсэн улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын ажил үргэлжлэн хийгдэнэ.   Аймаг, орон нутагт улсын төсвөөр хийгдэж байгаа ажлуудаас дурьдвал Зэст багийн байрны хөрөнгө оруулалт үргэлжилж энэ онд дуусна. Мөн авто вокзалын барилга үргэлжилж  энэ онд ашиглалтад орохоор төлөвлөгдсөн. 

Оюут багийн наймдугаар сургуулийн өргөтгөл үргэлжлэн хийгдэнэ. Энэ онд ашиглалтад орж  арай амжихгүй. Учир нь төсөв санхүүгээс шалтгаалан 2024 онд ашиглалтад оруулахаар хөрөнгө оруулалт нь төсөвт суугдсан. Мөн өнгөрсөн онд гуравдугаар сургуулийг буулгасан.  Энэ онд тус сургуулийн барилгыг шинээр барих ажил  үргэлжилнэ. 
Харин орон нутгийн төсвөөр 73 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажлыг 2023 онд хийнэ. Шилжих хөрөнгө оруулалт буюу өнгөрсөн оны ажлуудад 19 тэрбум төгрөгийг зарцуулахаар төлөвлөсөн бол үлдсэн нь цэвэр шинэ хөрөнгө оруулалтын ажил байна. 

Тухайлбал, энэ онд “Уран эгшиг” хөгжмийн сургуулийн өргөтгөж спорт заалтай болгоно.   Үүнд 1,3 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг төсөвт суулгасан. Мөн өнгөрсөн онд эхэлсэн Танил зах орчмын авто замыг  дуусгах бол  өнгөрсөн онд эхэлсэн бүтээн байгуулалтуудаа  энэ онд ашиглалтад оруулахаар зорьж байна. 

Үүнд Цагаанчулуут багийн VII хороололд  Баян-Өндөр сумын хөрөнгө оруулалтаар баригдаж  байгаа 150 хүүхдийн цэцэрлэг, Номын өргөө зэрэг бүтээн байгуулалтын ажлыг энэ онд дуусгана. Мөн баг хороодод шаардлагатай ажлууд иргэдийн санал хүсэлтээр хийгдэх юм. 

-2023 оны төсвийн онцлог нь юу байна вэ? 

-Энэ жилийн төсвийг нэлээдгүй онцлогтой гэж харж байгаа. Гэр хорооллын найман багт сайжруулсан шороон зам хийхээр төлөвлөсөн. Ингэхдээ эдэлгээ, чанартай байх үүднээс бетон цутгалтаар хийж гүйцэтгэнэ. Өмнөх  жилүүдэд хайрга дэвсэж хийдэг байсан нь үерт урсаж, эвдрэх гэх мэт насжилтын хувьд нэг жилийн хугацаатай богино байсан. Тиймээс энэ жилээс шороон замыг засаж сайжруулахдаа насжилт удаан өөр технологиор хийхээр төлөвлөөд  байна. 

Энд онд шинээр төлөвлөсөн бас нэг онцлог  ажил нь аймгийн төв хэсгийг тойрсон 8,4 км дугуйн зам юм.  Мөн өнгөрсөн онд орон нутгийн төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 12 автобус  худалдан авч нийтийн тээвэрт парк шинэчлэл хийсэн. 2023 онд энэ ажил дахин үргэлжилж 1,1 тэрбум төгрөгөөр 5-6 автобусаар парк шинэчлэл хийж,  нийтийн тээврийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэхээр зорьж байна.  2022 онд Хог хаягдлын менежментийг сайжруулах чиглэлээр нэлээдгүй ажил хийгдсэн. Энэ онд ч мөн адил гэр хорооллын хогийг тээвэрлэх техник, машин механизмыг худалдан авна.

-Боловсролын салбарт хийгдэж байгаа хөрөнгө оруулалтаас асуухад ерөнхий боловролын сургууль цэцэрлэгийн ширээ, сандлыг шинэчлэх ажил ямар шатандаа явж байна вэ? 

 -Энэ оны хөрөнгө оруулалтын бас нэг онцлог ажил нь ерөнхий боловсролын сургууль цэцэрлэгүүдийн ширээ сандлыг шинэчлэх юм. Хоёр тэрбум 175 сая төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар тухайн хүүхдийн нас, биенд нь тохирсон ширээ сандлаар хангахаар тендер зарлагдсан байна. Худалдан авах ажиллагаа зарлагдаж байгаа тохиолдолд нэээлттэй сонгон шалгаруулалт явуулах ёстой гэсэн Төсвийн тухай хуулийн заалтыг баримталдаг. Нээлттэй гэдэг нь зөвхөн орон нутгийн аж ахуйн нэгж байгууллагаас гадна Монгол Улсын бүхий л аж ахуйн нэгж байгууллагууд оролцох тэгш боломжийг хангах ёстой гэсэн үг юм. Тиймээс  худалдан авах ажиллагааны хуулийн хүрээнд өнөөдрийн баайдлаар тендер сонгон  шалгаруулалт  зарлагдсан байна.  

-“Ногоон Эрдэнэт”, “Цахим Эрдэнэт” зэрэг хөтөлбөрүүдийн хүрээнд ямар ажил арга хэмжээг хийхээр төлөвлөсөн бэ? 

-“Цахим-Эрдэнэт” хөтөлбөрийн 2022 оны хөрөнгө оруулалтын ажил үргэлжлээд явж байна. 2023 онд шинээр хөрөнгө оруулалт тавиагүй. Харин хөтөлбөрийн үр дүн гарч  “смарт Эрдэнэт” аппликейшн ашиглалтад орно. 
“Ногоон Эрдэнэт” хөтөлбөрийн хүрээнд ойг нөхөн сэргээх, зүлэгжүүлэх мод тарих зэрэг арга хэмжэээнд аж ахуйн нэгжүүд оролцохоос гадна орон нутгийн төсөвт 500 орчим сая төгрөгийг "Байгаль хамгаалах сан"-гийн зардлаас тусгагдсан.  Мөн гэр хорооллын ариун цэврийн байгууламжийг эко нойлоор солих ажил үргэлжилнэ. 2023 онд 80 айлын нойлийг эко ариун цэрийн байгууламжаар солихоор орон нутгийн төсөвт суулгасан.   Ингэхдээ инженерийнн шугам сүлжээ очих боломжгүй  айл өрхүүдийг сонгоно. 

-VI бичил хорооллын уулзвараас Их залуу багийн уулзвар хүртэлх А1002 дугаартай улсын чанартай авто замыг 4 эгнээ болгон өргөтгөн шинэлэх ажлыг эхлүүлээд байгаа. Энэ талаар...? 

-Хотын төв хэсэг буюу Дөмгөөс VI микр хүртэлх  А1002 дугаартай улсын чанартай 2,1 км  авто замыг 2018 онд  дөрвөн эгнээ болгож өргөтгөсөн. Замын ачааллыг тооцон  Орхон аймаг, Эрдэнэт хотыг хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний хүрээнд Баян-Өндөр сумын VI бичил хорооллын уулзвараас Их залуу багийн уулзвар хүртэлх А1002 дугаартай улсын чанартай авто замыг 4 эгнээ болгон өргөтгөн шинэлэх ажлыг эхлүүлээд байгаа юм.  2022 онд тус авто замын зураг төсвийн тендерийг зарласан. Төсөвт  өртөг ихтэй бүтээн байгуулалтын ажил, 2024  оны улсын төсөвт саналыг хүргүүлэхээр бэлтгэл хангаж байна. 

Инженерийн нарийвчилсан зураг төслийн  хоёр дахь шатны хэлэлцүүлгийг  өнгөрсөн долоо хоногт мэргэжлийн байгууллагуудтай хамтран хийсэн.  Зураг төслийг"Ихэр Мөнх" ХХК гүйцэтгэж байгаа бөгөөд 25,5 метр өргөнтэй, зорчих хэсэг нь 3,8 км урттай дөрвөн эгнээ зам байхаар төлөвлөж байна.

Мэдээллийн төв