Хөгжлийн банкийг тоносон хэргийг хууль хяналтын байгууллагууд шалгаж байна. УИХ-аас ч арав гаруй гишүүнтэй ажлын хэсэг томилогджээ. Энэ зөв. Дам утгаараа, улсын хөгжлийн томоохон төслүүдийг гацааж, хөрөнгийг нь завшсан этгээдүүдэд хууль хатуурхах ёстой юм. Гэхдээ ийм эх оронч сэдлийг далимдуулаад улс төрийн захиалгат өшөө авалт явагдаж болохгүй. Хэд хоногийн өмнө, Хөгжлийн банкны хэрэгт холбоотой байж болзошгүй улстөрчдийн нэр албан ёсоор зарлалаа л даа. Тэгсэн чинь “тооны дотор үсэг” цохиж явах юм. УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуягийг Хөгжлийн банкны зээлд холбоотой гэлээ. Хамгийн сонирхолтой нь түүнийг Д.Эрдэнэбилэгийн гэх “Кью Эс Си” ХХК-д давуу байдал олгож, зээл өгсөн гэв. Зарим цахим сайтаар лут лут “эрэн сурвалжлах” нэвтрүүлэг хийгээд цацаж байх юм. Зардал нэлээд гаргаж байна. Ихээхэн ач холбогдол өгч буй бололтой.
Тэгээд цаашаа “Улсын ерөнхий прокурор удахгүй УИХ-ын Н.Алтанхуягийн бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх санал оруулахаар бэлдэж байгаа” гэх агуулгатай мэдээ тараав. Тэр нь бузгай зохион байгуулалттай хийгдэв.
Ер нь бол Н.Алтанхуягийг яагаад хамгийн их зөрчилтэй, үзэлцсээр ирсэн “Кью Эс Си” ХХК-тай холбосон нь анхаарал татаад байгаа юм. Шуудхан хэлэхэд Н.Алтанхуяг, Д.Эрдэнэбилэг хоёр бол дайснууд шүү дээ. Чухамдаа тэр хүнийг ард нь байдаг гэдэг бүлэглэл л түүний Засгийн газрыг онхолдуулсан. Энэ улс төр, бизнесийн бүлэглэлийг Н.Алтанхуягийг гэр бүл, ах дүү, найз нөхөд, хамаатан саднаар нь хэлмэгдүүлсэн гэдэг. Тэрбээр “Шударга бусын хонгил” гэдэг ном бичиж, энэ талаар маш тодорхой бичсэн байдаг. Тэр номд “ЦЕГ-ын тусгай субьект хариуцсан дарга Баатар гэх нөхөр ТЕГ-ын дарга Б.Ариунсан, ТГ-ын дарга хоёрт нь энэ асуудлаар эрүүгийн хэрэг үүсгээд баривчлах гэж нэлээд юм болов. Түүнээс нь зугтаж ТЕГ-ын дарга Б.Ариунсан Ерөнхий сайдын өрөөнд бүтэн хоёр хоног нуугдаж билээ”, М.Энхсайхан “Энэ асуудал нууцаар яваад байх нь зохимжтой биш байна. УИХ-д танилцуулна гэдэг нь Ерөнхийлөгч, ҮАБЗ-д танилцуулагдах байх. Ер нь бол ар талаасаа асар их хардлага дагуулах аюул байгаа” гэж Засгийн газрын хаалттай хуралдаанд хэлжээ. Хариуд нь Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг “Бид Монголдоо “Эрдэнэт”-ийг буцааж авч ирлээ. 100 хувь боллоо. Гэхдээ ингэж хийхээс өөр арга байгаагүй. Одоо УИХ нэгэнт ийм болсон учраас энэ Монгол Улсынхаа хуулийг хүчингүй болгож өг. Олон улсын гэрээ нь аль хэдийнэ хүчингүй боллоо гэе. Зөв үү” гэхэд Худалдаа хөгжлийн банкны төлөөлөгч О.Орхон "Зөв” хэмээн хариулжээ. Ингээд Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг “Одоо яг энэ дээр яг ингэж явна шүү. Манай сайд нар бүгд ингэж ойлгох хэрэгтэй. Ажлын хэсэг яг ингэж ойлго. За ингэж явъя” гээд хуралдааныг өндөрлөсөн байна” гэж бичсэн байгаа юм.
Хэн нэгэн ингэж хамсаатныхаа талаар бүхэл бүтэн ном бичих үү?!
Яг үнэндээ одоо нэгэнт нэршил болчихсон МАНАН, Шударга бусын хонгилын талаар анх Н.Алтанхуяг ярьдаг байсан юм. Яагаав, нэгэн чуулган дээр Ц.Нямдорж Ё.Баатарбилэгийг “Чи тэр шударга бусын хонгилд хэвтэж байгаад гарч ирсэн биз дээ” гэдэг шиг Н.Алтанхуяг чинь МАНАН-д нүдүүлж, шударга бусын хонгилоор тууччихсан хүн байхгүй юу. Өөрөөр хэлбэл, энэ Н.Алтанхуяг чинь МАНАН, шударга бусын хонгил хоёрыг биеэрээ мэдэрчихсэн юм. Харин өнөөдөр түүний үзсэн МАНАН, бас шударга бусын хонгилыг олонд таалагдтал муулж байгаад эрх мэдлийн оргилд хүрсэн олон улстөрч бий боллоо. Одоо ч өндөр эрх мэдэлд хүрчихээд сууж л байна.
Нэг үгээр хэлбэл, МАНАН, шударга бусын хонгил ярьсаар мандсан хүмүүс өнөөдөр өөрсдөө МАНАН-гаа байгуулж, шударга бусын хонгил барьчихав уу гэж хардахаар байгаа юм. Тэгж ч харагдаж байна.
Хонгил нураагүй, хонгилын түлхүүр атгасан эзэн солигдсон гэдэг яриа улс төрд “орж ирээд” багагүй удлаа. Үнэн бололтой. Ганцхан жишээгээр нотлогдож байна. Н.Алтанхуяг 2014 оны намар өвлийн заагаар Ерөнхий сайдаас огцорсон. Тэгэхдээ “Хэт их улстөржсөн, талцсан, толхилцсон, өөр өөрийнхөө эрх ашгийг нэгдүгээрт эрэмбэлсэн, амин хувийн нэр хүндээ дээдэлсэн, ашиг хонжоо хайсан, явцуу үзэл, явцуу үйл ажиллагаанууд бас хэрээс хэтэрлээ.
Өөрийнх нь харалган зорилго л бүтэж байх юм бол өрсөлдөгч нартаа, өрсөлдөгч нарыгаа зохиомол хэрэгт унагаадаг, гүтгэн доромжилдог, нийгмийн шаар шавхруу болгох увайгүй үйлдлүүд хэвийн үзэгдэл мэт боллоо. Ялангуяа манай зарим улстөрч хэвлэл, мэдээллийн хэрэгслийг өмчилж, худалдаж авч, хөлслөн ажиллуулж, асар их хэмжээний ийм гүтгэлгийг орон даяар цацдаг боллоо” гэсэн. Энэ байдал найман жилийн дараахь өнөөдөр өөрчлөгдөж үү. Үгүй. Тэгэхээр Н.Алтанхуягийг Хөгжлийн банкны зээлтэй холбож буй нь ердөө л шинэ “хонгил”-оор чирэх гэсэн ажиллагаа байж мэдэхээр байна. Ингэж хардах бас нэг явдал бий.
Н.Алтанхуягийг эрдэнэтчүүд, цаашлаад Монголчууд баялагтаа эзэн болох тогтоолын төсөл өргөн барьсны маргааш л “Яллагдагчаар татлаа” гэдэг мэдээ тарааж байгаа юм. Бас Төрийн ордонд түүнийг Хөгжлийн банктай холбож мэдээлэл тарахтай зэрэгцээд Эрдэнэтэд хэдэн хүн “Эгүүлэн татна, гарын үсэг цуглуулна” гээд гараад ирэх жишээтэй. Энэ мэтээр “олсны үзүүр” эрх баригчид руу хөтөлсөөр байгаа юм.
Тэдний хувьд Н.Алтанхуягийг дуугүй болговол АН-ыг бүрмөсөн дарж авсантай адил. АН-ын дарга, удирдлагад цөөнгүй жил ажиллаж, ялалтын голдуу туг босгож явсан Н.Алтанхуяг өнөөдөр УИХ дахь сөрөг хүчний үүргээс чамгүй сайн хуваалцдаг гишүүн. Үг нь МАН-д халгаатай. Таалагддаггүй. Харин олон нийтэд таалагдана. Үнэн учраас. Хүмүүс ч мэддэг. Тиймээс улс төрийн рейтингийн судалгаагаар Н.Алтанхуягт өндөр оноо өгдөг шиг байгаа юм. МЕК-ийн судалгааг харахад л АН-ын өндөр рейтингтэй хоёрын нэг нь Н.Алтанхуяг байж байх жишээтэй.
Тэгэхээр одоо энэ Н.Алтанхуяг Хөгжлийн банкны хэрэг гээчээр дахиад МАНАН-д гөвшүүлж, шударга бусын хонгилоор чирүүлэхгүйн тулд амаа хамхих хэрэгтэй. Ингэж л “амьд үлдэх" ганц зам байна даа, түүнд?!
Б.Тулгат
Эх сурвалж: "Sonin.mn"