Аймгийн ИТХ-ын Зөвлөлийн X хуралдаанаар “Орлогод нийцсэн орон сууцны байрны талаар авах зарим арга хэмжээний тухай” асуудлыг авч хэлэлцсэн. Үүнтэй холбоотой асуулт асууж байр сууриа илэрхийлсэн  аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгчдийн үгийг хүргэж байна.

-Д.Мөнхбат: “Орлогод нийцсэн орон сууц” хөтөлбөрийн хүрээнд баригдсан 260 айлын орон сууцны барилгын ажил барилгын материалын үнийн хөөрөгдөл, хил гааль, гадаад нөхцөл байдалтай холбоотой асуудлууд байсан ч сайн явж байгаа. Одоогийн байдлаар ЗДТГ-аас надад өгсөн мэдээллээр 3 блок нь ашиглалтад ороход бэлэн болсон байна. Үүнтэй холбогдуулж аймгийн ИТХ-аас шийдвэр гарах учраас асуудал оруулж иржээ. Нэг метр кв талбайн үнийг холбогдох мэргэжлийн байгууллагууд, Засгийн газар, Барилга хот байгуулалтын яам, түүний харьяа Барилгын хөгжлийн төвөөс гарсан экспертизийн  үнэлгээг үндэслэн гаргасан байна. Тэр үнэлгээг үндэслээд бид 260 айлын орон сууцаа хэрхэн хуваарилах вэ гэдэг хуваарилалтаа хийж байгаа. Одоо энэ журмын дагуу хуваарилагдана. Үнэ нь гарчихна. Энэ журам ИТХ-аас батлагдана. Журам мөрдлөг болгоод ЗДТГ, Засаг дарга байрны асуудлыг шийдэж цаашаа явах болно гэж ойлгох хэрэгтэй.

-О.Мөнх-Од: Журамтай танилцлаа. 2.1-д “Орон сууцны байрыг худалдан авах хүсэлтээ аймгийн Засаг даргад гаргана гэсэн байна. Аймгийн Засаг даргад хүсэлтээ гаргах шалтгаан, үндэслэл нь юу вэ. Өмчийн алба өмч хариуцагч гэдгээр хүсэлт хүлээн авч болох уу. Хоёрдугаарт, өмнө нь иргэдээс түрээсийн орон сууцанд оръё гэсэн хүсэлт, өргөдөл гаргасан тохиолдол байгаа юу. Байгаа бол хэдэн иргэний өргөдөл, хүсэлт байна вэ?

-А.Түвшинжаргал: Аймгийн ЗДТГ-ын холбогдох бүх мэргэжилтнүүд, аймгийн ИТХ-аас Тунгалаг дарга гээд 8-9 хүний бүрэлдэхүүнтэй комисс гурван ч удаа хуралдаж, газар дээр нь очиж үзсэний үндсэн дээр хийсэн. Ер нь аймгийн Засаг даргад хүсэлт гаргана гэдэг үг нь аймаг, орон нутгийн удирдлага учраас хүсэлтээ гаргаад явах нь зөв гэж харсан. Гэхдээ аймгийн Засаг дарга өргөдөл хүлээж аваад байхгүй. Орон нутгийн өмчийн газраар хүлээн авч эцэст нь гүйцэтгэл гарахлаар Засаг даргатай ярина гэж ойлгож байна. Өмнөх 315 айлын орон сууцны 217 нь сугалаагаар, үлдсэнийг нь худалдан борлуулах замаар өгсөн. Бүгд тухайн цаг үедээ шийдэгдсэн. Одоо бол ямар нэг өргөдөл, гомдлын үлдэгдэл байхгүй. Түүнээс хойш Засаг дарга дээр өргөдөлүүд ирсэн байгаа. Одоо бараг 200-гаад өргөдөл бий. Энэ өргөдлүүд өнөөдрийн орон сууцны худалдах журамтай таарахгүй байгаа. Дээрх 315 айлын орон сууцны төлбөр тооцооны хувьд боломжийн явж байгаа.  Сугалаагаар хожсон, худалдан авсан иргэдийн 99 хувь нь амьдарч байгаа. Бид аль болохоор хүмүүсийг орон байртай болгох тал дээр харж байгаа. Орон нутгийн төсөв хүндрэлтэй байгаа учраас бид шууд худалдан борлуулах арга замыг сонгон оруулж ирсэн. Магадгүй 100-г нь түрээсийн байдлаар сугалаагаар ч юм уу, 100-г нь бэлэн тооцоогоор ч гэх үү, 50-ыг нь гэр хорооллыг дахин төлөвлөх шаардлагын хүрээнд Цагаанчулуутын 49-53, Уртын голын 1-6 дугаар гудамж гээд хуваарилахаар төлөвлөлт хийгээгүй. Бас дээр нь жаахан хатуухан заалт оруулж ирсэн. Орхон аймагт 10-аас дээш жил амьдарсан байх. Түүнээс сүүлийн 5 жил гэр хороололд гэж заасан. Бид гол нь гэр хороололд байгаа айлуудаа оруулах гээд байгаа юм. Үнийн хувьд 1 сая 952 мянган төгрөг гэдэг бол санал. Манай Орхон аймагт өнөөдөр орон сууцны барилгын  нэг метр кв-ын зарагдаж байгаа үнэ 3.4-3.5 саятай болчихсон. Бид метр кв тутамдаа 1.5 саяыг хөнгөлөөд явна гэдэг бол иргэдэд боломж олгож байгаа. Тийм учраас шууд борлуулсан нь дээр гэж үзсэн.

-Х.Төгсбаяр: Хоёр байр нь хаашаа орчихсон бэ гэдгээ нарийн тайлбарлаж өгөхгүй бол иргэд ойлгохгүй. Түвшээ дарга сая тайлбар хэлж байна. Иргэддээ сайн ойлгуулах хэрэгтэй шүү?

-Д.Мөнхбат:-Дахиад ч хоёр байр байгаа. Орхон аймгаас анх удаа улсын цолтон төрсөн. Улсын начиндаа байр өгнө гээд амласан. Дээр нь шатрын дэлхийн аварга болсон охинд байр өгөх ёстой. Иймээс хоёр биш 4 байрны  тухай ярих байх. Улсын начин болон шатрын дэлхийн аваргад өгөх 2 байрыг эндээс шийдэгдэнэ биз дээ?

-А.Түвшинжаргал: Тэгэх байх. Засаг дарга чиглэл өгөөгүй учраас би сайн мэдэхгүй байна.

-Д.Мөнхбат: Үүнийг өмчийнхөн оруулах нь зөв шүү. Тогтоол гардаг. Нөгөө хоёр шагналын байр байхгүй байдаг.  Дахин ИТХ-аас тогтоол гарах асуудал байхгүй.

-А.Түвшинжаргал: Зураг төсвөө хийгээд экспертээр хянуулаад хийхэд СӨХ болон шийтний гэдэг байдлаар хийсэн ч хүн амьдарч болохоор тохижуулсан юм билээ. Бид үүнийг ч зарна гэж бодож байгаа. Энэ талаас нь харвал 260 биш 258 айлын орон сууц болж байгаа. Мөн дахин төлөвлөлтийн айлаа оруулахаар байгаа. 40.2 метр кв-тай 50 байрыг нь үлдээнэ. Байр болгоноос ийм талбайтайг нь авна.  Хүний юм үнэгүй гэдэг байдлаар асуудалд хандах вий гэсэндээ тарааж оруулна. Батзул, Мөнхзул нарт өгөх байрны асуудлыг Засаг дарга мэдэх байх. Үнийн дүндээ орох юм уу, блансаа хэрхэн барих вэ гэдгийг шийдэх байх.