2025 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж эхлэх Монгол хэлний тухай хуульд албан хэргийг хос бичгээр бичнэ гэж хуульчилсан. Хуулийг хэрэгжүүлэх бэлтгэл ажлын хүрээнд Архивын Ерөнхий газар болон Үндэсний стандартын хорооноос албан хэргийг хос бичгээр хөтлөх стандартуудыг баталж гаргасан. Уг стандартыг төрийн болон ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгийн архив, бичиг хэргийн ажилтнуудад танилцуулах “Үндэсний бичгээр цахим бичвэр боловсруулах арга зүй”-д сургах сэдэвт сургалт өнөөдөр Орхон аймгийн МУИС-ийн салбар сургууль дээр эхэллээ. Сургалтын зорилго нь Орхон аймгийн төрийн байгууллагуудын архив бичиг хэргийн ажилтнуудын үндэсний бичгээр цахим бичвэр боловсруулах арга зүйд сургах, албан хэргийг хос бичгээр үйлдэх стандарттай танилцуулах юм. Засаг даргын орлогч, Хэлний бодлогын салбар зөвлөлийн дарга А.Түвшинжаргал “Шинээр батлагдсан стандартыг ирэх сарын 1-нээс туршилтын журмаар хэрэгжүүлнэ. Орхон аймгийн хэлний бодлогын зөвлөл сарын аяны хүрээнд хэд хэдэн арга хэмжээг зохион байгуулна. 2025 оноос Монгол хэл бичгийн хэлбэрт шилжиж хос бичигтэн байх асуудлыг нэлээдгүй хөндөж ярьж байна. Аймгийн удирдлагууд хос бичигтэн болох хөтөлбөрүүдийг дэмжиж, үр дүнг нь Засаг даргын зөвлөлөөр хэлэлцүүлж байх үүрэгтэй. Сургалтад хамрагдаж байгаа архив, бичиг хэргийн ажилтнууд идэвхтэй байхыг уриалж байна. Учир нь та бүгдийн сурч мэдсэн зүйлсээс Хэлний бодлогын үйл ажиллагаа ихээхэн хамаарна” гэлээ.
Орхон аймаг дахь Хэлний бодлогын салбар зөвлөлөөс Хэлний бодлогын үндэсний зөвлөлтэй хамтран “Үндэсний бичиг үсгийн баяр-2022” аян, албан хэргийг хос бичгээр хөтлөх бэлтгэл ажлын хүрээнд Ерөнхий боловсролын сургууль, цэцэрлэгийн архив, бичиг хэргийн ажилтнууд өнөөдөр сургалтад хамрагдаж байгаа бол маргааш аж ахуйн нэгж байгууллагын холбогдох ажилтнууд хамрагдах юм. Албан хэргийг хос бичгээр хөтлөх стантарт танилцуулгыг ХБҮЗ-ийн Ажлын албаны ажилтан Т.Даваасүрэн, Үндэсний бичгээр цахим бичвэр боловсруулах арга зүй сэдвээр Өвөр Монгол Их сургуулийн докторант, ХБҮЗ-ийн сургагч багш М.Авирмэд нар хичээл зааж байна. Түүнчлэн 2025 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж эхлэх Монгол хэлний тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангах бэлтгэл ажилд түлхэц болохуйц “Эх хэл-Эрдэнэт” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхээр баталсан. Тус хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснээр төрийн байгууллагын ажилтан албан хаагчдын 90 хувь, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн ажилтан албан хаагчдын 40 хувийг үндэсний бичгийн анхан, дунд, гүнзгий шатны мэдлэгтэй болгож, төрийн албан хэргийг хос бичгээр хөтлөн явуулахад ихээхэн ач холбогдол өгнө гэж үзэж байна.
Орхон аймгийг хөгжүүлэх 5 жилийн үндсэн чиглэлийн 1.2.1-т “Монгол хэл,бичгийн боловсролыг сурагчдад эзэмшүүлэх, арга технологи, орчин бүрдүүлэлтийг сайжруулан сургалтын чанарыг дээшлүүлнэ.1.2.2-т ”Монгол хэл бичгийг нийтийн болон албан хэргийн түвшинд зөв хэрэглэж хэвшүүлэх “Эх хэл-Эрдэнэт” төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлнэ”, “Орхон аймаг Эрдэнэт хотын 2021 оны хөгжлийн жилийн төлөвлөгөө”ний 1.2.5-т “Эх хэл –Эрдэнэт“ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх” гэж тус тус заасан нь хөтөлбөрийг боловсруулах үндэслэл болсон байна.
“Эх хэл-Эрдэнэт” хөтөлбөр нь “Эрдэнэт хотын нийт иргэд, хүүхэд багачуудын эх хэлний боловсролыг дээшлүүлж, монгол бичгийн сургалт сурталчилгаа, хэрэглээний орчин бүрдүүлэх, албан хэргийг хос бичгээр хөтлөн явуулах бэлтгэлийг хангах” зорилготой бөгөөд энэхүү зорилгын хүрээнд дараах 4 зорилтыг дэвшүүлсэн.Үүнд:
Зорилт 1. Монгол бичгийн сургалт сурталчилгаа хэрэглээний орчин бүрдүүлэх
Зорилт 2. Бүх нийтийг монгол бичигт сургах ажлыг эрчимжүүлж, албан хэргийг
кирилл, монгол хос бичгээр хөтлөн явуулах бэлтгэлийг хангах
Зорилт 3. Эх хэлний сургалтын чанарыг дээшлүүлэх, багшлах боловсон хүчнийг
чадваржуулах
Зорилт 4. Монгол хэл, утга зохиолын нөхцөл байдалд үнэлгээ хийж, үнэлэмжийг
дээшлүүлэх , хэл аялгуу , бичгийн өв соёлыг судлан хамгаалж өвлүүлэх зэрэг
Мэдээллийн төв