Манай улсын нийслэл Улаанбаатар хот, Сүхбаатар дүүрэгт бүр тодруулбал, Улсын их дэлгүүрийн хойхно Урт цагааны гудамж нэртэй олны хөл холхисон нэгэн газар бий. Улаанбаатарынхан бол их сайн мэднэ. Харин 25 дугаар суваг телевиз долоо хоногийн баасан гараг бүр “Урт цагааны гудамж” залуучуудад зориулсан чөлөөт цагийн нэвтрүүлэг бэлтгэдэг болсноор хөдөөнийхөн ч сайн мэдэх болсон. Нийслэлийнхэн тэрхүү нэвтрүүлгийг үзэх их дуртай юм билээ. Хамгийн сүүлд гэхэд тэр нэвтрүүлэг “Үйлсийн сайхан Улаанбаатар” гэдэг дуугаар эхэлж байсан нь санагдана. Тэгвэл зууны манлай бүтээн байгуулалт болсон, залуусын хот Эрдэнэтэд ч Урт цагааны гудамж нэртэй газар бий. Эрдэнэтчүүд бол дэндүү сайн мэднэ дээ. Зарим тохиолдолд тэнд шөнө болдоггүй, амьдрал өдөр мэт үргэлжилдэг.
Энэ зуны нэгэн налгар сайхан өдөр эрдэнэтчүүд бид Урт цагааны гудамжныхаа ид шид, ач холбогдол, өнгө төрхийг шинээр мэдэрсэн гэхэд болно. Улаанбаатар хот дахь Орхон аймгийн нутгийн зөвлөлийнхөн Урт цагааны гудамжийг өөрийн гэсэн үнэ цэнтэй, өнгө төрхтэй газар болгосон. Урт цагааны гудамжинд нийтдээ 52 багана байдаг. Энэхүү 52 баганын баруун талаас эхний хоёрт нь Монголын хамгийн өндөр хүн, сагсан бөмбөгийн цагариг дээрээс анх удаа араараа тохолт хийсэн, гадаадад гарсан анхны сагсан бөмбөгийн тамирчин гавьяат тамирчин, сагсчин Ц.Шаравжамц, мэргэжлийн тулааны энэ цагийн од, Ж.Нарантунгалаг нарын гавьяаг Нутгийн зөвлөлийнхөн мөнхөлсөн. Өөрөөр хэлбэл, эрдэнэтчүүдийн бахархал, Эрдэнэтийн хүн болох Ц.Шаравжамц, Ж.Нарантунгалаг нарын алганы хээ, нударганы дүрийг Эрдэнэтийн Урт цагааны гудамжинд Нутгийн зөвлөлийнхөн мөнхөлсөн юм. Намрын налгар өдрүүдэд Улаанбаатар хот дахь Эрдэнэтийн Нутгийн зөвлөлийнхөн Урт цагааны гудамжинд энэ хот, Эрдэнэт үйлдвэрийг бүтээн байгуулсан уурхайчдын алдрыг бас л мөнхөлсөн.
Саяхан, бичигч би вээр Урт цагаан гудамж өгсөөд алхаж явтал дунд сургуулийн ахлах ангийн бололтой гурван хүү Ц.Шаравжамцын алганы хээ, Ж.Нарантунгалаг гавьяатын нударганы дүрийг мөнхөлсөн баганын дэргэд тун ч чухал яриаг өрнүүлж байхтай таарсан юм. Тэдний нэг болох өсвөр насны нэгэн хүү нөгөө хоёртоо хандан “Одоо 2019 он. Би 16-тай, 30 нас хүрэхдээ Урт цагааны энэ гудамжны олон баганы нэгэн дээр өөрийнхөө нэрийг мөнхөлнө. Монголдоо Эрдэнэтийнхээ нэрийг дуурсгасан хүн болно. Энэ олон баганын нэг нь минийх шүү” гэж ярьж байгаатай таарч билээ.
Их найрагч О.Дашбалбарын “Амьддаа бие биенээ хайрла” алдарт шүлгэнд гардагчлан тэр хүүд урам хайрлан “Энэ гудамжинд 52 ширхэг багана бий. Түүний нэг нь чинийх шүү, дүү минь” гэж хэлээд цааш алхсан даа. Урт цагааны гудамжийг амь оруулсан энэ цагийн хүн бол Эрдэнэт хотын уугуул, Эрдэнэтийн 1-р сургуулийн төгсөгч, “Эрдэнэс таван толгой” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал, Улаанбаатар хот дахь Орхон аймгийн Нутгийн зөвлөлийн тэргүүн Б.Ганхуяг юм. Тэрбээр Урт цагааны гудамжны хүн бүр анзаараад байдаггүй энэхүү 52 баганыг “амь оруулж” Эрдэнэт хот маань энэ зунаас эхлэн “Алдрын багана”-тай болсон түүхтэй. Дэлхийн спорт болсон сагсан бөмбөг, хоккей өөрийн гэсэн Алдрын танхимтай байдаг бол Эрдэнэт хотын төвд Урт цагааны гудамжинд яагаад “Алдрын багана” байж болохгүй гэж. Түүнд Эрдэнэтчүүдийнхээ нэрийн өмнөөс талархал илэрхийлье. Яадгийм, Эрдэнэт хот, Монголын ирээдүй болсон өсвөр үеийнхнийг өөртөө итгэх итгэлтэй, ирээдүйдээ тэмүүлэх зорилготой болж өсч хүмүүжихэд Б.Ганхуяг нар хувь нэмрээ оруулж байгаад нь залуу үеийнхнийхээ өмнөөс "Баярлалаа" гэж хэлмээр байна. Эрдэнэт хотын нэрийг Эрдэнэтийн залуус л алдаршуулж, дэлхийн тавцанд цоллуулна. Б.Гануяг нарын санаачилж, үүсгэн байгуулсан “Алдрын багана”-д ирээдүй байна.
Эрдэнэтийн Урт цагааны гудамжинд орших “Алдрын багана” энэ хотын залуусын ирээдүйг Алтан гадас шиг гийгүүлж, гэрэлтүүлэх болно.