“Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын хэрэгжүүлж буй “Хөрөнгө оруулалт-2019” бүтээн байгуулалтын ажил ирэх тавдугаар сарын 1-нд эхэлнэ. Энэхүү бүтээн байгуулалтын ажлын цөм нь уурхайчдын нийгмийн хөгжилд зориулагдаж байна. Энэ талаар “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Ерөнхий захирлын Хамтын ажиллагаа, нийгмийн асуудал хариуцсан орлогч Д.Дэлгэрбаяраас тодруулж, ярилцлаа.

-Эрдэнэт үйлдвэрийн энэ оны бүтээн байгуулалтын ажил орон сууцны шинэ хороолол барихаас эхэлж байна. Энэ таатай мэдээгээр ярилцлагаа эхэлье?  
     -Бид 2019 онд хөрөнгө оруулалтын томоохон ажил хийхээр төлөвлөн ажиллаж байна. Тухайлбал, өмнө нь баригдахаар шийдэгдсэн ч төсөв хөрөнгө байхгүй гэсэн шалтгаанаар зогсоод байсан “Москва 300” орон сууцны хорооллын төслийг эхлүүлнэ. Ирэх тавдугаар сарын 1-нд шав тавихаар бэлдэж байна. 300 айлын орон сууцны энэ хороолол нь бидний  цаашид бий болгохоор зорьж буй уурхайчдын  цогцолбор  хотхоны эхлэл болно гэж харж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, “Эко 400”, “Залуус 600” төслүүд үргэлжлэн хэрэгжиж, нийт 1000 айлын орон сууц баригдах юм. Эхний ээлжийн зургаан блок бүхий 300 айлын орон сууцны хороолол нь Монгол улсад жишиг болохуйц орчин үеийн технологийн шийдэл, таатай орчны цогц бүрдэл байхаар зорилт тавьж байна. “Эко 400” хороолол  өмнө төлөвлөж байсны дагуу амины тохилог сууц хэлбэрээр баригдах бол “Залуус 600” орон сууц нь залуучуудад зориулсан, нэгээс хоёр өрөө бүхий, дэд бүтэц, гадна талбайн иж бүрэн тохижилттой орчин үеийн барилга байх юм.   

     -Орон сууцны хороолол хэзээ ашиглалтад орох вэ?
     -Би түрүүн товчхон дурдсан. Өмнө нь тус тусдаа баригдахаар төлөвлөж байсан “Москва 300”, “Эко 400”, “Залуус 600” төслүүдээ багцлаад уурхайчдын цогцолбор хороолол гэж нэрлэхээр ярилцаж байна. Эцсийн байдлаар нэршлээ хараахан шийдээгүй байгаа. Гэхдээ дэд бүтэц болон өнгө загварын хамгийн шинэлэг шийдэлтэй, иж бүрэн хороолол барина гэдгийг дахин онцлон хэлье.  “Москва 300” төслийн орон сууцыг ирэх оны тавдугаар сарын 20 гэхэд бүрэн дуусгаж, ашиглалтад оруулахаар төлөвлөсөн. Эхний байдлаар бид 2020 онд 150 айлын орон сууц, 2021 онд үлдсэн 150 айлын орон сууцыг барьж дуусгахаар төлөвлөж байсан ч манай ажиллагсдаас байр хүссэн олон хүсэлт ирж байгаа учраас гүйцэтгэгч компанитай хэлцэл хийж, ирэх онд ашиглалтад оруулахаар гэрээ байгуулсан.

     -Барилгын гүйцэтгэгчээр ямар компани ажиллах вэ?    
    -“Неман констракшн” компани шалгарсан. Бид гүйцэтгэгч компанийг шалгаруулахдаа өндөр босго тавьсан л даа. Тодруулбал, тухайн компани өөрөө 100 хувь хөрөнгөө гаргаж барих, орон сууцны ипотекийн зээлд хамруулах асуудлыг хариуцах зэрэг шаардлага өгсөн. Харин манай үйлдвэр захиалагчийн хувьд зөвхөн эзэнжүүлэх ажилд туслалцаа үзүүлнэ гэж хэлэлцээр хийсэн байгаа. Тиймээс гүйцэтгэгч компани 100 хувь дааж, барих тул найдвартай гэж үзсэн.

     -Уурхайчдад хөнгөлөлт үзүүлэх талаар ямар бодлого баримтлах вэ? Эхний ээлжид орон сууц авахыг хүссэн ажилтанд ямар шалгуур тавигдах вэ?
     -Орон сууцанд орж буй ажилчид ипотекийн зээлд хамрагддаг. Энэ нөхцөл хэвээр байна. Өмнө нь байрны хөнгөлөлт аваагүй ажилчид шинэ орон сууц авах хүсэлтээ гаргавал хөнгөлөлтийг журмын дагуу олгоно. Үйлдвэрээс олгож ирсэн  8 сая төгрөгийн дэмжлэг энэ оноос 12 сая төгрөг болж нэмэгдсэнийг та бүхэн мэдэж байгаа. Мөн энэ дэмжлэг  байраа худалдаж авсны дараа нь олгогддог байсныг өөрчилж, урьдчилгаа төлбөрт өгөх боломжтой болсныг хэлэх нь зүйтэй. Түүнчлэн бид тодорхой тооны орон сууцыг хөрөнгө гаргаж, давхар бариад явах чиглэлтэй байгаа. Эдгээр байраа урьд нь орон сууц авч байгаагүй, эсвэл амьдрах нөхцөлөө сайжруулахыг хүссэн сайн ажилтнууддаа тухайн цехийнх нь судалгааг үндэслэн олгоно. Мэдээж, ийм шалгуураар олгохдоо тодорхой хөнгөлөлт үзүүлнэ. Хөнгөлөлт 20-90 хүртэл хувь байх боломжтой. Ер нь бол бүх ажилчид шинэ байранд орох хүсэлтээ ирүүлэх нь нээлттэй. Үйлдвэрийн захиргаа хүлээж авна. 2017 оны судалгаагаар байраа шинэчлэх болон  шинээр авах хүсэлтэй 1300 ажилтан байна гэсэн дүн гарсан. Тэгэхээр эхний ээлжид 1000 айлын орон сууц зайлшгүй эрэлт хэрэгцээтэй гэж үзэж уурхайчдын хорооллын бүтээн байгуулалтыг эхлүүлж байна.   

     -Шинээр баригдах орон сууцны үнэ ямар байх бол?
     -Одоо хэрэгжих төслүүд өмнө нь шийдэгдсэн тул үнэ, өртөг нь тогтоогдсон байсан. Хуучин төсвөөр нэг метр квадрат нь 1 сая 900 мянга гаруй төгрөгийн үнэлгээтэй хийгдсэн. Харин бид метр квадрат талбайн хэмжээг 1 сая 650 мянган төгрөгт багтаах санал тендерт оролцогч компаниудад тавьсан. Тиймээс гүйцэтгэгч компаниа шалгаруулахдаа үүнийг нэг шалгуур үзүүлэлт болгосон байгаа. Нөгөө талаар, бид барилгын чанар хийцэд онцгой анхаарч, евро стандартын материалаар барих шаардлага тавьсан. Ийм материалаар баригдсан орон сууцны зах зээлийн үнэ хоёроос гурван сая төгрөгийн хооронд байдаг. Тиймээс уурхайчдад зориулагдсан орон сууцны хороолол чанар сайтай, үнэ боломжийн түвшинд байна гэдгийг онцолмоор байна.  

    -Хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалтын жилийн хүрээнд нийгмийн чиглэлийн өөр ямар ажил хийхээр төлөвлөгөөнд тусгагдсан бэ?
     -Нийгмийн хөгжлийн чиглэлд түлхүү анхаарсан гэж хэлж болно. Орон сууцны хорооллоос гадна хэд хэдэн хөрөнгө оруулалтын ажлууд хийгдэнэ. Тухайлбал, Найрамдал өндөрлөгийн зүүн талд эхлүүлээд орхисон соёл, спортын “Эрдэнэт” цогцолбор буюу Бөхийн өргөөний барилгыг үргэлжлүүлж дуусгахаар төлөвлөж байна. Энд багагүй хөрөнгө оруулалт шаардлагатай. Хэдийгээр үүнийг Эрдэнэт үйлдвэр өөрийн хөрөнгө оруулалтаар барьж, ашиглалтад оруулж байгаа ч энэ нь  Орхон аймгийн бүхий л иргэдэд үйлчлэх, чөлөөт цагийн томоохон төв болох юм. Өөрөөр хэлбэл, манай үйлдвэрийн дэргэдэх “Уурхайчин” соёлын ордон, Спорт цогцолборын нэгэн адил хотынхоо иргэдэд урлаг соёл, спортын цогц үйлчилгээ хүргэж ажиллана. Мөн бид бүрэн хэмжээний түүхэн музей байгуулахаар зураг төсөл гаргасан. “Уурхайчин” соёлын ордон үйл ажиллагаа, бүтцийн хувьд цогцолбор болон өргөжиж байгаатай холбогдуулан зарим  өрөө танхимыг  өөрчлөн, орчин үеийн технологи,  загвар хийцтэй музейн зориулалтаар тохижуулна. Ингэснээр техник, технологийн шинэ дэвшил бүхий  “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн 40 гаруй жилийн түүх, уул уурхайн салбарын хөгжлийг харуулсан музейтэй болно. Түүнчлэн Ш.Отгонбилэгийн нэрэмжит Технологийн сургуулийн нийтийн номын санг өргөжүүлж, цахимжуулах, боловсронгуй болгох төсөл хэрэгжинэ. Ер нь бид уурхайчдадаа хандсан бүх үйлчилгээг түргэн шуурхай, шинэлэг хэлбэрээр хүргэх зорилттой ажиллаж буйг энэ дашрамд дуулгая. Үүний нэг хэсэг нь орчин цагийн технологи, тоног төхөөрөмж суурилуулсан нийтийн ном сан болж байгаа.
     Эрдэнэт үйлдвэр байгуулагдсан цагаас нийгмийн хариуцлагаа үлгэр жишээ хэрэгжүүлж ирсний нэг баталгаа нь хүүхдийн асрамжийн “Энэрэл” төв гэж хэлж болно. Гэр бүл, эцэг эхийн хараа хяналтгүй хүүхдүүдийг өсгөж хүмүүжүүлэн, ажил амьдралд нь хүргэсээр ирсэн тус төвийн тохижилтод хөрөнгө оруулахаар төлөвлөсөн. Тухайлбал, энэ жил “Энэрэл” төвд спорт зал шинээр барина. Энд  зөвхөн “Энэрэл” төвийн хүүхдүүд төдийгүй Эрдэнэт хотын хүүхэд багачууд маань  амралт чөлөөт цагаа үр өгөөжтэй өнгөрүүлэхэд нь дэм туслалцаа болох юм. Мөн Сэлэнгэ амралтын баазад 210 хүний багтаамжтай  өргөтгөлийн шинэ барилга ашиглалтад орно. Ийм олон ажлууд  нийгмийн чиглэлийн төлөвлөгөөнд багтаж байгаа.

    -Манай үйлдвэр, “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ болж, шинэ дүрэм, бүтэц батлагдсантай холбоотойгоор таны чиг үүрэгт хамтын ажиллагааны талаарх асуудлууд багтаж, хариуцах болсон. Орон нутагтай хамтрах ажил хэрхэн үргэлжлэх вэ?
     -Миний ажлын чиг үүрэгт нийгмийн асуудлын зэрэгцээ хамтын ажиллагааны чиглэл бие даан нэмэгдсэн. Өмнө нь ажил үүрэгт ороод явдаг байсан ч энэ удаа Хамтын ажиллагаа, нийгмийн асуудал хариуцсан орлогч гэж албан ёсоор тодотгож өгсөн байгаа. Тэгэхээр орон нутгийн засаг захиргаа болон төрийн бус байгууллагуудтай хамтран ажиллах бүхий л чиг үүргийг хариуцаж байна. Манай үйлдвэр орон нутгийн хөгжил дэвшилд байнга хувь нэмрээ оруулж, олон том төсөл дээр хамтран ажилласаар ирсэн. Энэ хамтын ажиллагааны холбоо цаашид ч үргэлжилнэ. Бид энэ онд Эрдэнэт хотод баригдаж буй соёл амралтын хүрээлэнд хөрөнгө оруулалт хийнэ. Өнгөрсөн жил уг хүрээлэнгийн ажил эхлэхэд эхний дэмжлэгийг үзүүлсэн. Дараагийн ээлжийн хөрөнгө оруулалт удахгүй хийгдэж, энэ бүтээн байгуулалтыг хамтран бүтээнэ.

     -Ярилцсанд баярлалаа, таны ажилд амжилт хүсье.
 

М.БАЛЖИННЯМ
Фото: Б.БАТТӨГС

Erdenettoday.mn