Төсвийн, татвар төлөгчдийн мөнгөөр дарга нар төдийгүй төрийн өмчит албан байгууллагыг архи, согтууруулах ундаа худалдан авахгүй байхыг үе үеийн Засгийн газар, Ерөнхий сайдууд тогтоол, шийдвэрээрээ сануулж байсан. Төсвийн мөнгөөр архи, согтууруулах ундаа авсан бол буруутай этгээдээр эргүүлэн төлүүлж, хохиролгүй болгох тухай тогтоол, шийдвэр ч манай улсад бий. Тэгвэл манай аймгийн “Эрдэнэт Ус ДТС” ОНӨХК-ийн захирал асан Р.Гантулга байгууллагынхаа 40 жилийн ойгоор 6.8 сая төгрөгөөр архи авч “уусан”-ыг Аудитын газрын шалгалтаар тогтоосон байна. Иргэд байр, дулааныхаа мөнгийг “Эрдэнэт Ус ДТС” компанид сар бүр тушаадаг, сардаа багтааж мөнгөө төлөөгүй бол тогоо таслуулах, алданги тооцуулахаас эхлээд асуудалд орно. Гэтэл байгууллагын дарга нь 40 жилийн ой нэрээр иргэдийн төлсөн байр, дулааны мөнгөнөөс 6.8 сая төгрөгийг дээрэмдэн ажилчидтайгаа нийлээд архи аваад уучихсан байна гэвэл татвар төлөгч та итгэх үү. Гэхдээ энэ бол үнэн, болсон явдал. Үүнийг нь аймгийн Аудитын шалгалтаар тогтоосон байна. Бас болоогүй ээ, тус байгууллага дээр Эрчим хүчний зохицуулах хорооноос дулаан түгээх, хангах тусгай зөвшөөрөл сунгах зорилгоор ирсэн мэргэжилтнүүдэд 54.3 мянган төгрөгөөр, 2016 оны шинэ жилийн баярыг тэмдэглэн өнгөрүүлэхдээ 75.0 мянган төгрөгөөр, нийтдээ 129.3 мянган төгрөгөөр архи худалдан авч ууцгаажээ. Эндээс харвал Эрчим хүчний зохицуулах хорооныхон орон нутагт тусгай зөвшөөрөл сунгах нэрээр ажиллахдаа архи уухаас өөр гавьтай ажил хийдэггүй бололтой. Дээр нь “Эрдэнэт Ус ДТС” компанийнхан шинэ жилийн баяраараа ч байр, гэрэл, дулааны мөнгөө төлсөн татвар төлөгчдийн татвараар архи авч уудаг газар болсон аж. Р.Гантулга захирлын эрх мэдлээ урвуулан ашигласан, хууль зөрчсөн үйлдэл үүгээр дуусахгүй. Тэрбээр өөрийн удирдаж буй байгууллагадаа ЭЦВ6-110 маркын 9.9 сая төгрөгийн өртөгтэй насос, хаалт, замын гэрлийн дросель 250 Вт, чулуугүй хар цаасыг нийлүүлсэн байна. Мөн компанид бүртгэлтэй ч эвдэрсэн, явдаггүй таван машинд “ажилд гарч байгаа” гээд 10.4 сая төгрөгийн шатахуун олгож завшсан байна. Байгууллагадаа 142.7 сая төгрөгийн өртөгтэй шатахуун, 69.5 сая төгрөгийн өртөгтэй суудлын автомашиныг тендэр шалгаруулалтын журмыг зөрчин шууд худалдан авалтаар авчээ. Үүний зэрэгцээ 26 ширхэг 12.2 сая төгрөгийн өртөгтэй ширээ сандал, 13 ширхэг 29.1 сая төгрөгийн өртөгтэй гүний болон халуун усны насос, 16.3 сая төгрөгийн өртөгтэй вакум таслуур, 201 ширхэг 13.3 сая төгрөгийн өртөгтэй ажлын хувцас, 420 ширхэг 16.8 сая төгрөгийн өртөгтэй замын гэрлийн дросель, 10.9 сая төгрөгийн өртөгтэй кабель, 64 ширхэг 11.2 сая төгрөгийн өртөгтэй цахилгаан тоолуурыг харьцуулалтын аргаар худалдан авах ажиллагааг зохион байгуулалгүй шууд худалдан авч хууль, тогтоомж зөрчжээ. Аудитын шалгалтаар нийтдээ “Эрдэнэт Ус ДТС” ОНӨХК-д 342.3 сая төгрөгийн зөрчил илэрсэн байна. П.Пүрэвлхагва даргын “Зөрчил гэдгийг иргэд идчихжээ л гэж ойлгодог” гэдэгчлэн Р.Гантулга дарга байгууллагынхаа 6.8 сая төгрөгөөр архи авч “уучихаад” араас нь даруулганд нь зууш болгоод нийтдээ 342.3 сая төгрөгийг “идчихсэн” бололтой. “Эрдэнэт –Ус ДТС” ОНӨХК нь өнгөрөгч 2016 онд 14 тэрбум 838.1 сая төгрөгийн санхүүжилтийг төсвөөс авсан байна. Шалгалтаар нийтдээ 506.1 сая төгрөгийн алдаа, зөрчлийг аудитынхан илрүүлсэн аж. Зарим нэг мэдээллээс харвал Р.Гантулга даргын байгууллагадаа хийсэн их хэмжээний үнийн дүнтэй шахаа нь тухайн байгууллагын зарим, техник, тоног төхөөрөмжийн нөөцийг хоёр жилийн хугацаанд хангах гэнэ. Аймгийн Аудитынхан хэдийгээр шалгаж, хөрөнгө мөнгө идсэн уусан, завшсаныг нь илрүүлсэн атлаа арга хэмжээ авах тал дээрээ гар татжээ. Тухайлбал, Р.Гантулга захирал 6.8 сая төгрөгөөр архи авч “уучихаад” байхад хариуцлага тооцолгүй толгойг нь илж ердөө л 300 мянган төгрөгийн зөрчилд акт тавьсан тухай дүгнэлтдээ дурджээ. Мөн 342.3 сая төгрөгийн зөрчилд 6 зөвлөмж хүргүүлсэн байна. “Эрдэнэт Ус ДТС”-д байрны мөнгө, гэрэл, дулааныхаа төлбөрийг тушаадаг татвар төлөгчид, хэрэглэгчид Р.Гантулга даргын “уучихсан” 6.8 сая төгрөгийн архи, архины даруулга болгоод “идчихсэн” 342.3 сая төгрөгийг аудитынханаас нэхэх эрхтэй. Ийм их хэмжээний зөрчил, дутагдал гаргаж татвар төлөгчдийн мөнгийг идчихээд байхад хуульд заасан хариуцлагыг нэхэж чадахгүй байгаа аймгийн Аудитын албаныханд иргэд итгэх үү, тэднийг шударга ажилласан гэдэгт үнэмших үү. Аймгийн ИТХ-ын өнгөрсөн хуралдаанаас харвал Р.Гантулга захирал мэтийн идэж уусан өмнөх дарга, даамлуудаас хариуцлага нэхэхгүй толгойг нь илж “Бид урагшаа л харж ажиллана” хэмээж буйг нь харвал өнөөгийн аймаг, орон нутгийн удирдлагууд бүрэн эрхийнхээ хугацаанд татвар төлөгчдийн мөнгөөр гараа угаах нь. Эсвэл "Тунгалаг тамир" кинон дээр "Хоовон хөх" Хонгор зэлэн дээр зогсож байсан "Цахиур" Төмөр дээр очоод "Ах аа намайг бодоорой" гэдэгчлэн АН-ынхан МАН-ын удирдлагуудаас "Аудитын шалгалтаар биднийг бодоорой" гэж гуйсан уу.   Харин 2020 оны аймгийн ИТХ-ын сонгуулийн дараа АН орон нутагт олонхи болвол МАН-ынхны идэж уусныг яллахгүй, хамгаалах тухай далдуур нууц тохироо хийсэн юм уу гэж асуумаар ч юм шиг. Эндээс харвал манай аймагт АН ялвал төрийн толгойд АН, МАН хоёр нийлж байгаад “АНА МАНА” идэж уух нь. Харин МАН сонгуульд ялбал “МАНАН” татуулж хоёр нам орон нутгийн хувьд “Нэг зорилготой нэг түрийвчтэй” улс төрийн хүчнүүд болох нь ээ. [sgmb id="1"]