Хүн амын өсөлт, төрөлт өнгөрсөн оноос буурсан үзүүлэлттэй гарчээ
Манай аймаг хүн амаа цахим системийн сангаар бүртгэдэг. Өнгөрсөн оны жилийн эцсийн байдлаар аймгийн Статистикийн цахим санд бүртгэлтэй Орхон аймгийн харьяа 101.800 хүн байна. Үүнээс суурин амьдарч байгаа 94 мянган хүн байгаа юм. Хүн амыг жил тутамд бүртгэхдээ, аймгийн хүн амыг 10 жил тутамд ээлжит буюу нэг бүрчлэн нилэнхүй аргаар тоолдог аж. Завсарын тооллогыг таван жил тутамд явуулдаг байна. Харин жил тутамд бүртгэлийн аргаар тоолж байна.
Жил бүрийн хүн амын тооллогын статистик тоо баримтаас харахад 2014 оны байдлаар 92705, 2015 онд 98750, 2016 оны жилийн эцсээр 101800 хүн ам тоологджээ. Манай аймгийн хүн амын өсөлтийг жилийн дунджаар авч үзвэл 1-1.2 хувийн өсөлттэй явж иржээ. Жилд дунджаар 2200 орчим хүүхэд мэндэлдэг. Сард 100-200 хүүхэд төрж байна. Хүн амын өсөлтийн нэмэгдэх эерэг үзүүлэлт нь төрөлтийн үзүүлэлт тоо юм. 2007 оноос хойш манай аймагт төрөлт нэмэгдэж байсан бол өнгөрсөн жилээс төрөлт буурсан үзүүлэлттэй байгааг холбогдох албан тушаалтан хэллээ. Учир нь төрөлт буурсан шалтгаан олон байгаагийн гол нөхцөл нь амьжиргааны түвшинтэй холбон тайлбарлаж байна.
Аймгийн хүн амын жилийн дундаж өсөлтийн хувь 2016 онд өмнөх оноос 3.3 пунктээр бага байсан. Хүн амын өсөлтийг цэвэр шилжилт, ердийн цэвэр өсөлтөөр тооцдог. Цэвэр шилжилт нь шилжин ирсэн, явсан хүний зөрүүгээр хүн амын механик хөдөлгөөний дүнд гарна. Орхон аймгийн цэвэр шилжилт 2016 онд хасах үзүүлэлттэй гарсан нь шилжин явах урсгал давамгай байгааг илэрхийлжээ. Энэ нь 2015 оноос 102 хүнээр бага байгаа юм. Цэвэр өсөлт нь ердийн хөдөлгөөний дүнд гардаг ба төрсөн хүүхэд нас барсан тооны зөрүүгээр тооцогддог байна.
Б.Чимэдлхам
[sgmb id="1"]