Аугаа их эх орны дайны ялалтын 70 жилийн ойн баярыг дэлхий нийтээрээ өнөөдөр өргөн дэлгэр тэмдэглэж байна. 1945 оны зургаадугаар сарын 22-нд Гитлерийн Герман ЗХУ-д халдан довтолж нийтдээ 1418 хоног үргэлжилсэн энэхүү дайн 1945 оны тавдугаар сарын 9-нд Оросын цэргийн ялалтаар өндөрлөсөн билээ. Энэхүү түүхт ялалтад оруулсан монголчуудын хувь нэмрийг дэлхий нийт тэр дундаа оросын ард түмэн бахархан тэмдэглэж байгаа. Аймгийн ИТХ, хурлын дарга Б.Мягмарсүрэнгийн санаачлагаар түүхт ялалтын 70 жилийн ойг угтаж ОХУ-аас Монгол улс, Эрдэнэт хотод суугаа Ерөнхий консулын баруун талд дурсгалын хөшөө байгуулах шийдвэр гаргасан байдаг. Үүний дагуу ялалтын баярын түүхт 70 жилийн ойн өдрөөр энэхүү хөшөөний нээлтийг орхончууд хийлээ. Хөшөөний нээлтэд ОХУ-аас Монгол улсад суугаа Ерөнхий консулын газрын дэд консул Руслан Амирович Зайнутдинов, Орхон аймгийн Монгол Оросын найрамдлын нийгэмлэгийн дарга Б.Мажинбуу, аймгийн ИТХ-ын төлөөлөгч Р.Рагчаа, аймгийн Засаг даргын зөвлөх Д.Алтанхуяг, ахмад дайчдын төлөөлөл оролцож нээлтийн туузыг хайчилсан юм. Энэ үеэр дэд консул Р.А.Зайнутдинов хэлсэн үгнэдээ “Орхончууд, эрдэнэтчүүд та бүхэндээ үнэхээр их баярлалаа. Аймгийн ИТХ-ын дарга болон төлөөлөгчдийн зүгээс Эрдэнэт хотод түүхт Ялалтын 70 жилийн ойд зориулсан хөшөө босгох шийдвэр гаргаж улмаар өнөөдөр хөшөөний нээлтийг хийж байгаад хувиасаа болон Оросын ард түмний нэрийн өмнөөс баярлаж талархаснаа илэрхийлье” гэсэн юм. 1941 оны зургаадугаар сарын 23-ны өдөр БНМАУ-ын Засгийн газар, Сайд нарын зөвлөлөөс Гитлерийн Германы эхлүүлсэн дайныг эрс буруушаан монголчууд, Монголын ард түмэн Зөвлөлүүдийн засагт Холбоот Орос улс, оросын ард түмний талд зогсож байгаагаа мэдэгдсэн байдаг. Улмаар дайны жилүүдэд “Бүхнийг фронтод” гэсэн уриан дор монголын ард түмнээс байлдаж байгаа улаан армид тусламж дэмжлэг үзүүлж байжээ. Тухайлбал, фронтод байлдаж байгаа 5 морь тутмын нэг нь монгол адуу, орос цэргийн өмсдөг 6 шинелийн тутмын нэг нь монголчуудын бэлэглэсэн эд байлаа. Таван жил шахам үргэлжилсэн дэлхийн хоёрдугаар дайны үед монголын ард түмнээс улаан армид “Монгольский ард” нисэх онгоцны эскадриль, 20 гаруй танктай танкын батольоныг  өөрсдийн хөрөнгөөр бүрдүүлэн бэлэглэсэн байдаг. 1945 оны дөрөвдүгээр сарын дунд үеэс эхэлсэн Берлинийг эзлэх тулалдаанд монголчуудын бэлэглэсэн танкын батольон ялалтын төлөө тулалдаж явсан түүхтэй ажээ. Монгол морь Берлинийг эзлэх шийдвэрлэх тулалдааны өмнө Эльба мөрний уснаас ууж байгаа түүхэн зураг одоо ч музейд хадгалагдаж байдаг. Мөн монголын малчдаас сайн дураараа улаан армид 560 гаруй мянган агт морь бэлэглэж, 1.5 сая морь худалдсан байдаг юм. Дайны хугацаанд монголын ард түмэн тухайн үеийнхээ 3 жилийн улсын төсөвтэй тэнцэх мөнгө, 500 мянган ам. доллар, олон арван кг алт, үнэт эдлэлийн зүйл бэлэглэхийн зэрэгцээ монголын нутгаас сум, зэр зэвсэг үйлдвэрлэхэд хэрэглэгддэг вольфрамыг нийлүүлж байжээ.