Бар жилийн Орхон аймгийн аварга тариаланчаар Жаргалант сумын ногоочин Д.Мөнхбаяр шалгарсныг дуулаад жаргалантчууд гэлтгүй орхончууд ч “шагнал нүдээ олжээ” хэмээн өгүүлж байлаа. “Хүний их эмч аавынхаа “дээд сургуульд орж сур гэсэн зөвлөгөөг зөрж ногоочин болно” хэмээн шийдэж газар шороотой нөхөрлөснөөс хойш 20 гаруй жил өнгөрч өнөөдөр аймгийн аварга хэмээх эрхэм хүндтэй шагналын эзэн болсон Д.Мөнхбаяр сумынхаа төвд өнтэй сайхан өвөлжиж байна.
Нарийн ногоо, байцай, хүлэмжинд өргөст хэмх ургуулдаг Д.Мөнхбаярыг нутгийнхан нь ясны ногоочин, хөдөлмөрч хүн дээ хэмээн ам уралдан өгүүлэх юм билээ. Орхон аймгийн төдийгүй Жаргалантын ногоочид орон нутгийнхаа төмс, хүнсний ногоо, нарийн ногооны хэрэгцээний 80 гаруй хувийн хангадаг. 2023 оноос 100 хувь хангахаар хөдөлмөрлөж буй ногоочдын тэргүүнд эгнээнд аймгийн Аварга тариаланч Д.Мөнхбаярын хүчин зүтгэл дээгүүр нэрлэгддэг юм байна гэдгийг жаргалантчуудын амнаас сонсоод бахархаж байлаа.
Газрын шим өгөөжийг хүртэж, нарийн ногоо тарьж ургуулсаныхаа хүчинд гурван хүүгээ их, дээд сургууль төгсгөжээ. Нэг нь Эрхүүгийн их сургуулийг дүүргэсэн аж. Хоёр хүү нь аавынхаа зөвлөгөөг дагаж Хөдөө аж ахуйн дээд сургуулийг хөдөө аж ахуйн агрономич мэргэжлээр дүүргэсэн. Д.Мөнхбаяр үг дуу цөөнтэй, би би гээд юмны түрүүнд дуугараад байддаггүй талаар нь асуухад “ Дэмий л дуугай инээд алдах” нь түүний энэ цагийн “имиж” аятай санагдлаа.
Настны зөрөөтэй ч ногооны талбайд багш шавь гэлтэй ах дүү мэт нөхөрлөж явдаг Эрдэнэтчүүдийн дунд “Улаантолгойт Цагаантолгойт” хэмээн нэрлэгдсэн ахмад сэтгүүлч, багш н.Даваасүрэн “Манай Мөнхбаяр чинь ясны хөдөлмөрч хүн дээ. Жаргалант сумын Мухар булангийн ногооны талбайнхан гэлтгүй манай сумынхан андахгүй. Аймгийн аварга маань анх ногоо тарьж байх үедээ байна явган явна. Нэлээн хэдэн жилийн дараа морин тэрэгтэй болсон. Морин тэргээ мотоциклээр сольсон. Одоо түүнийгээ өөрчлөөд машин болгочихоод байгаа мунадаг ногоочин шүү. Бид хоёр олон жил нөхөрлөсөн. Сая таа бүхэн үг дуу муутай гэх гээд байна. Тийм биш цаадах чинь яривал ч ярина шүү” хэмээн аймгийн аварга ногоочин Д.Мөнхбаярыг таницуулаад амжив.
Тариа ногооны цагт ургахын улаан нарнаас үдшийн бүрий болтол хөдөлмөрлөдөг ногоочид маань “Үрээ идэхээс үнээгээ ид” хэмээн ирэх жилийн ногооныхоо үрийг хашаан дахь зоориндаа хав дарчихаад ирж буй Үзэсгэлэн болгогч хэмээх туулай жилийн босгон дээр төр засгаасаа хөдөлмөрөө үнэлүүлж баярлаж, цэнгэж сууна. Тэдний нэг нь Орхон аймгийн 2022 оны Аварга тариаланч Д.Мөнхбаяр билээ.